tắc kè”, một loại keo dính lấy cảm hứng từ chân của tắc kè. Và rồi có một
công trình bắt đầu với việc sử dụng băng keo Scotch để tách các lớp than
chì mỏng, vật liệu làm ra đầu bút chì. Công nghệ “lạc hậu” này bước lên
đỉnh vinh quang vào năm 2010 khi Giải Nobel vật lý được trao cho Geim
và đồng nghiệp của ông, Konstantin Novoselov, những người đã phát minh
ra graphene, một vật liệu mỏng hơn tóc người 100.000 lần nhưng cứng hơn
thép gấp 200 lần. Nó mềm dẻo, trong suốt hơn thủy tinh, và là một chất dẫn
điện tuyệt vời. Nhện được cho ăn graphene đã kéo tơ bền gấp nhiều lần so
với sợi Kevlar
1
trong áo chống đạn. Graphene bao gồm các dải carbon chỉ
dày bằng một nguyên tử, một cấu trúc trước đây chỉ tồn tại trên lý thuyết.
Khi Geim và Novoselov gửi công trình ban đầu của họ tới một trong những
tạp chí uy tín nhất thế giới, một nhà phê bình cho rằng không thể nào có
loại vật liệu như thế, và một nhà phê bình khác đánh giá rằng nó không “có
khả năng là một tiến bộ khoa học”.
1.
Sợi Kevlar có độ bền gấp năm lần thép nhưng cũng rất dẻo dai, nên
được dùng để chế tạo áo giáp chống đạn. (ND)
Nhà sử học nghệ thuật Sarah Lewis chuyên nghiên cứu những thành
tựu sáng tạo đã mô tả tư duy của Geim là đại diện cho “những tài tử có chủ
đích”. Cô ấy chỉ ra rằng cụm từ “người tài tử” không có ý xúc phạm, mà
thật ra hiểu theo tiếng Latin, nó có hàm ý là một người rất say mê một lĩnh
vực cụ thể. “Một nghịch lý của sáng tạo và tinh thông đó là những đột phá
thường xảy ra khi bạn bắt đầu đi vào một con đường, nhưng cứ lang thang
chỗ này chỗ nọ và giả vờ như thể bạn vừa mới bắt đầu”, Lewis viết. Khi
phóng viên một bản tin khoa học hỏi Geim (vào thời điểm hai năm trước
khi nhận giải Nobel) phong cách nghiên cứu khoa học của ông là gì, ông
nói thế này: “Tôi phải nói rằng phong cách của tôi khá bất thường. Tôi
không đào sâu – tôi “gặm cỏ” trên bề mặt. Vì vậy, kể từ khi tôi còn là một
học giả sau tiến sĩ, cứ sau mỗi năm năm, tôi sẽ chuyển sang nghiên cứu một
chủ đề khác… Tôi không muốn “nhai lui nhai tới” chỉ mỗi một đề tài từ khi
chào đời đến khi nhắm mắt. Đôi khi tôi nói đùa rằng tôi không quan tâm
đến việc lục lọi lại cái cũ, tôi chỉ đi tìm kiếm cái mới thôi”. Việc đi chệch