Khi tôi đề cập với Smithies rằng ký ức của ông về những chiếc áo
được hồ là một ví dụ về tư duy sáng tạo với công nghệ cũ, ông nói thêm
rằng vào năm 1990, ông chia sẻ Giải thưởng Gairdner (một giải thưởng
tiền-Nobel) với Edwin Southern, người cũng đã vận dụng từ ký ức thời thơ
ấu, mà nhìn bề ngoài dường như hoàn toàn không liên quan. “Ký ức của
anh ấy liên quan đến máy in roneo”, Smithies nói và giải thích rằng đó là
một thiết bị sao chép tài liệu cũ sử dụng giấy nền và một hệ thống in lưới.
Với ký ức đó, Southern đã tạo ra “phương pháp thấm Southern”, một
phương pháp phổ biến để phát hiện các phân tử DNA cụ thể. Gunpei Yokoi
hẳn sẽ rất vui mừng. Nhưng những thứ đó chẳng là gì so với công nghệ cũ
kỹ mà Đồ U U (Tu Youyou) đã áp dụng, đưa bà đã trở thành người Trung
Quốc đầu tiên (và cho đến nay là duy nhất) đạt giải Nobel sinh lý học và y
khoa vào năm 2015. Bà Đồ cũng người phụ nữ Trung Quốc đầu tiên, xét
trong tất cả các lĩnh vực, được trao giải Nobel.
Bà Đồ được biết đến như là “vị giáo sư của ba không”: không phải là
thành viên của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, không có kinh nghiệm
nghiên cứu ngoài Trung Quốc, và không có bằng sau đại học. Trước bà Đồ,
các nhà khoa học khác được cho là đã thử nghiệm đến 240.000 hợp chất để
tìm kiếm một phương pháp chữa bệnh sốt rét. Bà Đồ quan tâm đến cả y học
hiện đại và lịch sử, và được truyền cảm hứng bởi một tiết lộ trong một công
thức điều chế thuốc được chiết xuất từ cây thanh hao hoa vàng, vốn được
một người luyện đan ở Trung Quốc vào thế kỷ IV ghi chép lại. Công nghệ
này thật quá sức lạc hậu. Nó gợi ý cho bà Đồ thử nghiệm (lúc đầu là trên
chính bản thân bà) với một chiết xuất từ thanh hao hoa vàng được gọi là
artemisinin. Artemisinin ngày nay được coi là một trong những phát hiện
đột phá nhất về thuốc trong y học. Một nghiên cứu về sự suy giảm của bệnh
sốt rét ở châu Phi đã chứng minh rằng 146 triệu trường hợp đã hồi phục
nhờ điều trị bằng artemisinin từ năm 2000 đến 2015. Bà Đồ đã gặp rất
nhiều bất lợi, nhưng bà ấy cũng có một lợi thế khi là một người ngoại đạo
vì bà ấy dễ dàng nghiên cứu những lĩnh vực mà người khác không dám.
Đây cũng chính là kiểu lợi thế mà Smithies tìm kiếm vào những sáng thứ
Bảy.
