nào thích hợp nhất.” Một bài viết khác xin lời khuyên có nên chọn vĩ cầm
cho một đứa trẻ chưa bắt đầu vào lúc bảy tuổi, liệu cô bé có bị bỏ lại phía
sau rất xa không. Để phản hồi lại những băn khoăn như thế, giám đốc của
một trường nhạc tư nhân đã viết một bài tư vấn “cách chọn” trong đó có
các gợi ý để lựa chọn nhạc cụ cho một đứa trẻ vốn còn thay đổi màu yêu
thích từ tuần này qua tuần khác.
Tất nhiên, có rất nhiều con đường dẫn đến sự thành thạo về chuyên
môn. Một vài nhạc sĩ xuất sắc đã tập trung sâu từ khi còn rất nhỏ như nghệ
sĩ trung hồ cầm thượng thặng Mã Hữu Hữu (Yo-Yo Ma) là một ví dụ nổi
tiếng. Tuy nhiên, có một sự thật ít được biết đến là Mã bắt đầu với vĩ cầm,
sau đó chuyển sang dương cầm, rồi sang trung hồ cầm bởi vì anh ấy không
thật sự thích hai nhạc cụ đầu tiên. Anh chỉ trải qua giai đoạn thử nghiệm
nhanh hơn nhiều so với một học sinh thông thường.
Cha mẹ Tiger cố gắng bỏ qua giai đoạn đó hoàn toàn. Nó gợi nhớ tôi
về câu chuyện với Ian Yates, một nhà khoa học thể thao người Anh và cũng
là một huấn luyện viên đã giúp phát triển những vận động viên chuyên
nghiệp cho tương lai trong nhiều môn thể thao khác nhau. Yates nói với tôi,
“cha mẹ ngày càng đến gặp tôi nhiều hơn và “muốn con em họ làm những
gì mà các vận động viên Olympic đang làm bây giờ chứ không phải những
gì mà các vận động viên Olympic đang làm khi họ 12 hoặc 13 tuổi”. Ở lứa
tuổi đó, các vận động viên Olympic tham gia rất nhiều các hoạt động giúp
phát triển tố chất vận động viên nói chung và cho phép họ xác định tài năng
và sở thích của mình trước khi tập trung sâu vào những kỹ năng chuyên
môn. Giai đoạn thử nghiệm không phải là ngẫu nhiên trong tiến trình phát
triển những tài năng vĩ đại – một điều gì đó có thể cắt bớt để ưu tiên cho sự
khởi đầu sớm – nó là một phần không thể thiếu.
John Sloboda chắc chắn là một trong những nhà nghiên cứu có ảnh
hưởng nhất trong lĩnh vực tâm lý học âm nhạc. Cuốn sách xuất bản năm
1985 của ông với tựa đề Bộ óc âm nhạc (The Music Mind) bắt đầu từ
nguồn gốc của âm nhạc cho đến việc tiếp thu kỹ năng chơi nhạc, và đặt ra
một chương trình nghiên cứu mà các nhà khoa học trong lĩnh vực này vẫn
đang triển khai đến ngày nay. Trong những năm của thập niên 90, Sloboda
