Một bức ảnh xưa chụp cảnh ngày Tết trên đường phố Sài Gòn thập niên
1950, với hình tràng pháo được tô màu. Ảnh: Tư liệu Phạm Hoàng Việt.
XUÂN TỪ XỨ BẮC VÔ NAM
Đó là một ngày giáp Tết ở miền Bắc hơn 60 năm trước. Gió lạnh cuối
đông không cản được cảnh họp chợ đông vui ngày cuối năm ở chợ huyện
Yên Lạc, tả ngạn sông Hồng. Buổi sáng hôm đó, ông Gia Liên cùng với con
trai Gia Khánh bảy tuổi đi vào chợ. Dưới mặt đất, người ta bày bán những
bức tranh dân gian Đông Hồ rất đẹp, óng ánh màu điệp trắng làm nền cho
những màu sắc thảo mộc xanh đỏ nổi bật vẽ hình đám cưới chuột, đánh
ghen, vinh quy bái tổ... Ông Gia Liên ngồi xuống lựa vài bức tranh của
người phụ nữ áo nâu, đầu quấn khăn... và được người bạn chụp lại bức ảnh
trông thật tự nhiên.
Khi nhìn lại bức ảnh có cha và anh mình, Hạnh như lạc vào khung cảnh
quê hương xứ Bắc mà cô chưa bao giờ đặt chân tới, dù rất thân thuộc từ khi
đọc được những truyện ngắn của Tô Hoài, Thạch Lam. Trong đó, mùa đông
giá rét nhưng có những phụ nữ lam lũ xắn váy quai cồng vất vả ngoài đồng
hay giữa chợ, nuôi chồng con. Ở đó có những em bé quê nghèo trời rét căm