không thua gì siêu thị ngày nay và những người quản lý được mời sang
Bangkok (Thái Lan) để hướng dẫn kinh nghiệm. Về vẻ đẹp của đàn ông Sài
Gòn cách nay trên dưới nửa thế kỷ qua những bức chân dung của các nam
nghệ sĩ. Là những trang hồi ký của một thanh niên Quảng Bình kể chuyện
kiếm sống ở Sài Gòn trước năm 1945 với những chi tiết thú vị...
NVN: Đọc hai cuốn sách của anh, với tôi, sự thú vị nằm ở tính tư liệu,
nâng niu vàng son, trân trọng ký ức, nhưng thiếu vắng sắc thái đương đại
hay những góc nhìn, thái độ thật rõ ràng với rất nhiều thứ xáo trộn đang
gây tổn hại trực tiếp hệ giá trị Sài Gòn... Đó là một sự cố tình né tránh?
PCL: Cảm ơn về nhận xét của anh. Có lẽ do mục đích của tôi xuyên suốt
hai tập sách vẫn là câu chuyện Sài Gòn của những năm đã xa xưa. Nếu có
nhân vật hay câu chuyện của thời hiện đại, chẳng qua vì cuộc sống của họ
hiện nay có nhắc nhớ tới quãng đời trước kia ở thành phố này. Ưu tiên viết
về những giá trị đó, tôi muốn dành thời gian để nhặt nhạnh, gom góp những
điều đang dần bị lãng quên một cách nhanh chóng, từng ngày một. Cuộc
sống hiện nay tất nhiên đang đặt ra nhiều vấn đề cho thành phố này, nhưng
những điều đó không thuộc chủ đề của bộ sách này.
NVN: Ký ức có vai trò như thế nào đối với sự phát triển của một đô thị?
PCL: Tôi nghĩ về chuyện này: Sài Gòn trước kia có nhiều khu xóm lụp
xụp và nay đã dần mất đi. Có lẽ số đông không thích những khu xóm đó,
nhưng phải thấy rằng nó có vai trò trong sự phát triển đô thị. Tôi có đọc ở
đâu đó cho rằng: các khu xóm này đảm nhiệm vai trò duy nhất là giúp
những cư dân từ thôn quê lên tỉnh thích nghi dần với đời sống tân tiến nơi
đô thị. Con người nông thôn ở đây biến đổi dần thành người đô thị một cách
chậm chạp, vì nơi họ sống vẫn còn những yếu tố của cả hai thế giới chung
sống nhau một cách hòa hợp. Khi họ có thể nâng cao và thoát khỏi các khu
xóm lụp xụp về các phương diện kinh tế và xã hội, họ cũng biến cải về
phong cách sống, trở thành một thị dân tân tiến. Khi chuyện đó hoàn tất, ký
ức về nơi xuất thân giúp họ không quên nguồn cội và từ chỗ này, họ đóng
góp cho đô thị những sắc màu của cố hương từ phong tục, ẩm thực, lời ăn
tiếng nói và những thế mạnh riêng.