SƠNNAM
TIẾP CẬN VỚI
ĐỒNG BẰNG
SĨNG CỬU LONG
bình thường, nhưng là bế tắc, rồi đành bay lên cao. Dựa
vào những đỉnh núi cao nhất của khu vực để tìm nơi
giải thoát, dưới “đất lành” không còn nơi cho chim đậu.
Vùng biên giới thường là nơi hội tụ tiêu cực và tích
cực về văn hóa, lẫn lộn.
“Dùng những kỳ thuật, theo đuổi những mục đích
thích hợp với Đạo giáo hơn là Phật giáo”. Kỳ thuật, theo
Hán Việt từ điển Đào Duy Anh là “phương pháp lạ lùng”.
Phía Hậu Giang, hầu như tất cả các tỉnh đều là mảnh
đất lợi cho Hội kín phát triển, biến dạng. Đây là kiểu
tổ chức linh động, khoa học của những người gốc nông
dân muốn chống đối chế độ, hoặc vài khía cạnh của
chế độ. Họ là những nông dân không hội nhập được
với kiểu kinh tế, thương mãi ở đô thị, khi chế độ tư sản
Tây phương bắt đầu thẩm thấu đến những hang cùng,
ngõ hẻm, không gì cưỡng lại được. Nhiều nông dân
hiếu động nghĩ cách tự cứu mình, tụ họp phe cánh, ước
mong trở lại cảnh thanh bình xa xưa, đâu hồi thời Nghiêu
Thuấn, tha hồ ăn uống, hưởng thụ. Từ khi tiếp xúc với
Tây phương, sớm hơn Việt Nam, ở Singapore, Hương
Cảng, Inđônêxia, người Hoa đã có kinh nghiệm và họ
qua Chợ Lớn, lôi cuốn những người như đồng cảnh ngộ,
cũng lấy danh nghĩa chống ách nô lệ Tây phương. Tuy
nhiên, không vơ đũa cả nắm, trong số ấy cũng có lắm
người có lý tưởng lớn.
Thiên Địa Hội chính thức du nhập vào Nam Bộ với
Hà Hỉ Văn, lúc Nguyễn Ánh bôn tẩu ở Phú Quốc, Hà
