mình thon thót, run lên cầm cập, lấm lét nhìn cái roi mây hoặc nắm tay của
cha, của thầy, như vậy trách chi chúng chẳng oán môn Toán, oán đến đáy
lòng, sợ môn Toán, sợ như sợ cọp? Một môn học đáng lẽ dễ dàng, vui thú
như đi du lịch, đã thành cái nợ của học sinh chỉ vì sự ngu xuẩn của chúng
ta!
• Chúng ta có tật cứ lấy óc ta mà đoán óc trẻ, quên rằng trẻ 6-7 tuổi không
hiểu nổi những cải trừu tượng mà số là một cái trừu tượng, không ai định
nghĩa cho rõ ràng được.
Số là cái gì, thưa bạn? Tự điển “Larousse” viết: “Nombre: rapport entre une
quantité et une autre quantité prise comme terme de comparaison et qu’on
appelle unite”.
Thật đúng như vậy không? Khi tôi nói: 3 con bò, con tôi có ý nghĩ đến một
tỉ lệ nào đâu?
Ông Charles Piedvache chắc cũng thấy định nghĩa ấy chưa được đầy đủ,
nên định nghĩa lại (trong cuốn “Conseils et reflexions sur Téducation des
enfants à Técole primaire”), và định nghĩa của ông còn rắc rối hơn. Ông
bảo: “Le nombre est ce qui reste, s’il reste quelque chose, d’une collection
d’objets de laquelle on abstrait tout ce qui tombe sous les sens”.
[15]
Vậy số là một cái rất trừu tuợng, mà ta bắt trẻ làm toán ngay từ hồi chúng
bốn, năm tuổi, chẳng cũng hơi sớm ư? Rồi mỗi khi chúng lầm lộn, cộng 15
con bò với 3.000$ chẳng hạn thì ta đánh đập, chẳng cũng bất công ư?
Trong môn sư phạm có một qui tắc quan trọng là đi từ cái hiểu rồi tới cái
chưa hiểu. Tôi vẫn biết qui tắc ấy không phải lúc nào cũng theo được, và
nền giáo dục cổ hay kim thì cũng phải dạy trẻ nhiều điều mà chúng chưa
hiểu nổi; miễn sao chúng thuộc, nhớ cách làm rồi sau này, lớn lên sẽ hiểu.
Tức như quan niệm về số và môn Toán. Tuy nhiên, ta cũng phải nhận rằng
như vậy là vạn bất đắc dĩ, và ta nên tìm hết cách cho bài học được cụ thể thì
trẻ mới đỡ chán. Vậy có lẽ ta không nên bảo trẻ học: 3 với 4 là 7; mà nên
