chồng quá cố, lúc lâm chung ông đã dặn dò lại là không được để con trai ở
nhà mà phải đưa nó vào trường quân sự đặc biệt, vì thế bà đã cho con vào
trường đó. Bản thân người đàn bà góa đã cùng với cô con gái Varvara
chuyển tới sống ở Peterburg, nơi cậu con trai theo học để đón cậu ta về nhà
vào những ngày lễ.
Cậu bé đã bộc lộ những khả năng xuất sắc và lòng tự ái rất lớn, do đó
cậu dẫn đầu về các môn khoa học, nhất là môn toán học mà cậu đặc biệt
say mê và môn đội ngũ cũng như môn cưỡi ngựa. Cậu đẹp trai và nhanh
nhẹn, dù vóc người có cao hơn mức bình thường. Hơn thế, căn cứ vào tư
cách, lẽ ra cậu phải là một thiếu sinh quân mẫu mực, nếu như cậu không có
thói hay phát khùng. Cậu không uống rượu, không chơi bời phóng đãng và
ngay thẳng lạ lùng. Chỉ có một điều ngăn trở khiến cậu không trở thành
một người mẫu mực, ấy là những cơn giận dữ bùng lên trong người cậu, lúc
ấy cậu hoàn toàn mất tự chủ và trở thành con mãnh thú. Có lần cậu đã suýt
ném một thiếu sinh quân ra ngoài cửa sổ, vì anh này chế giễu bộ sưu tập
các mẫu quặng của cậu. Một lần khác cậu suýt chết: Cậu đã quăng cả một
đĩa thịt băm viên vào viên quản lý, lao vào viên sĩ quan. Người ta nói rằng
cậu đánh ông ta vì ông ta nuốt lời và nói dối một cách trắng trợn. Có lẽ
chắc chắn là cậu sẽ bị giáng xuống làm lính, nếu như ông hiệu trưởng
không che giấu tất cả chuyện này và không đuổi cổ viên quản lý.
Năm mười tám tuổi, Kasatski tốt nghiệp, ra làm sĩ quan trong trung
đoàn ngự lâm quý tộc. Hoàng đế Nikolai Pavlovich biết anh từ lúc anh còn
theo học trường quân sự và đã để ý đến anh, cả sau khi anh về trung đoàn,
bởi vậy mọi người đã tiên đoán rằng anh sẽ là sĩ quan tùy tùng của hoàng
đế. Và Kasatski khao khát được như thế không phải chỉ vì háo danh, mà
chủ yếu bởi vì thời còn học ở nhà trường anh đã yêu mến say mê, đúng là
say mê, hoàng đế Nikolai Pavlovich. Cứ mỗi lần Nikolai Pavlovich tới
thăm, - mà ông tới thăm trường luôn, - khi ông hùng dũng bước vào, vóc
người cao lớn, vận quân phục, ngực ưỡn, sống mũi chim ưng trên hàng ria
mép với bộ râu quai nón tỉa tót, và cất giọng oai nghiêm chào hỏi các thiếu