Cuối cùng khi mở phong bì ra, anh không thấy gì ngoài một bản thông
báo in roneo, “Vì đã đỗ vào trường đại học cho nên ông được xếp loại 2-S,
và ông sẽ vẫn được xếp vào loại này cho đến khi tốt nghiệp. Tuy nhiên, ông
phải báo cáo với ủy ban quân dịch về bất kỳ thay đổi nào trong tình hình
học tập của ông.” Kèm theo là tấm thẻ mới để anh xuất trình với viên chức
trong trường và người phục vụ quầy rượu.
Mặc dù năm đầu anh đạt được điểm số tốt nhưng năm thứ hai lại nảy sinh
khó khăn. Trường anh chọn không thuộc loại lò luyện não như Berkeley,
cũng không phải nơi toàn những cô cậu thích ăn diện như Stanford; nó là
một trong số nhiều trường có chất lượng nằm rải rác khắp California và là
nguyên nhân dẫn đến sự vượt trội trên nhiều lĩnh vực của bang đó; trong khi
một bang như Pennsylvania chỉ cung cấp nền giáo dục đại học cho ba mươi
mốt phần trăm học sinh tốt nghiệp trung học, California lại lo việc học hành
cho bảy mươi ba phần trăm, và sự khác nhau này phải được nói đến. Joe
kiên trì nỗ lực và cố gắng đạt những điểm số giữ cho anh được ở lại trường
và thoát khỏi quân dịch.
Chính mục đích thứ hai này đã gây cho anh tình trạng khủng hoảng tinh
thần. Bốn sự việc khó chịu dồn dập trong một thời gian ngắn. Chúng ám ảnh
anh, không tài nào gạt bỏ được; bản thân các sự việc đó không có gì nghiêm
trọng, nếu là mười năm trước, các chàng trai trẻ có thể dễ dàng gạt bỏ. Bây
giờ, mùa thu năm 1968, chúng hợp lại để tạo nên một cơn ác mộng đáng sợ.
Sự việc thứ nhất đến một cách ngẫu nhiên. Một hôm, bạn cùng phòng Joe,
một sinh viên gần như liên tục đạt điểm A và đã làm được như vậy suốt thời
trung học, có một anh bạn hơn tuổi đã tốt nghiệp đại học năm trước tên là
Karl đến thăm. Anh chàng to lớn, tháo vát này tạt vào phòng, nằm dài trên
giường, cầm theo một lon bia. “Mặc kệ người ta nói gì với cậu,” anh ta nói
giọng dạy đời, “cứ theo ba khóa Giáo dục học đi. Khối thằng cha hợm đời
đã cười phá lên khi tớ bỏ lớp dự bị luật để sang khoa Giáo dục Tiểu học...
Khoa Thay Tã III, bọn nó gọi như vậy. Được thôi, bây giờ chúng đang ở
Việt Nam cả rồi đấy. Còn tớ thì được lánh nạn trong một trường tiểu học ở
Anaheim. Trong thời gian này tớ được an toàn không phải lo lắng gì về quân
