Tôi quen một vài người có nhiều hộ chiếu như vậy, ấn tượng nhất là một
cô gái Thụy Điển dễ thương sống tại vương quốc Tonga ở Nam Thái Bình
Dương, một xứ sở chẳng mấy người nghĩ tới. Cha mẹ cô đều là người Thụy
Điển, nên cô có quyền mang hộ chiếu Thụy Điển. Cô sinh ra ở London, nên
cô cổ thể đòi hỏi quốc tịch Anh. Gần như cô đã sống cả đời ở Tonga, và đủ
tư cách làm công dân Tonga. Và vì cha cô đã trở thành người Úc một vài
năm sau khi cô ra đời nên cô cũng được tính đến trong cuộc vận động pháp
lý và ra đi với một hộ chiếu của đất nước này.
Tôi gặp cô khi cô hai mươi tuổi, một thiếu nữ da trắng xinh đẹp sống giữa
những người Tonga da ngăm đen và kích thích trí tưởng tượng của mọi
chàng trai ghé qua hòn đảo của cô. Cô hay nói với tôi về việc khi đủ hai
mươi mốt tuổi cô nên chọn cái nào trong số bốn hộ chiếu; tôi khuyên cô
chọn Úc, vì chắc cô sẽ sống trong tầm ảnh hưởng của quốc gia này, nhưng
cuối cùng cô lại làm tôi bất ngờ khi chọn Tonga, và lập luận của cô đã dẫn
dắt tôi lần đầu tiên đến với lớp người mà sau này được biết đến như là “thế
hệ thoát ly” Cô nói, “Tôi không muốn thuộc về bất cứ quốc gia lớn với
những kế hoạch lớn nào. Tôi không muốn gánh trách nhiệm của Anh hay
Úc. Cứ mặc cho họ giải quyết những vấn đề của họ theo cách của họ, không
liên quan tới tôi. Tôi không muốn là người Thụy Điển với vấn đề điên đầu
loạn trí phải sống cạnh nước Nga, để tôi phải bôi nhọ nước Mỹ lúc này vẫn
đang cố gắng trở thành một đất nước tự do, để tôi phải tự bảo vệ mình chống
lại nước Nga. Tôi muốn là công dân Tonga. Không ai căm ghét chúng tôi.
Không ai đố kỵ với chúng tôi. Bất cứ cường quốc nào cũng có thể xâm
chiếm chúng tôi bằng cách gửi tấm bưu thiếp một xu cho cảnh sát trưởng
của Nuku’alofad
.” Và quỷ tha ma bắt nếu cô không vứt hết những quyển
hộ chiếu khác đi và giữ lại hộ chiếu Tonga.
Xét về mặt tâm lý, trường hợp thú vị nhất là của một thanh niên mà tôi đã
dõi theo quá trình phát triển của anh từ lúc mới chào đời - thật ra, từ trước
khi anh chào đời. Nhờ một loạt sự kiện lạ lùng, anh được quyền sử dụng hai
hộ chiếu hợp lệ - Hoa Kỳ và Israel - và khi trưởng thành, anh dần nhận thức
