Cuộc phỏng vấn Cato thế là kết thúc, nhưng lại bắt đầu một cuộc trao đổi
còn hấp dẫn hơn. Viên kỹ sư tốt nghiệp trường Yale, lớn tuổi nhất và thông
minh nhất trong số ba người, hào hứng nói, “Một khi chúng tôi giải quyết
xong vấn đề Israel, các quốc gia Ả rập sẽ bước vào thời kỳ phát triển mạnh
mẽ. Đối với chúng tôi mọi điều đều có thể. Chúng tôi sẽ làm sa mạc nở hoa
như một khu vườn, tàu thuyền của chúng tôi sẽ đến mọi biển cả. Chúng tôi
sẽ mang đạo Hồi đến tất cả các châu lục. Các nhà thơ sẽ lại nở rộ như xưa,
và tại mỗi quốc gia sẽ có một thành phố Damascus mới, một trung tâm đứng
đầu thế giới về khoa học và nghệ thuật. ở Marốc thì có thể sẽ là thành phố
Fez. Các học giả trên khắp thế giới sẽ phải tới Fez để tìm kiếm những tri
thức cần thiết cho cuộc sống hiện đại. Một lần nữa các triết gia của chúng tôi
sẽ dẫn dắt toàn vũ trụ. Tất cả sẽ được phơi bày trước họ.”
Anh ta tiếp tục trình bày chi tiết ảo tưởng của mình về tương lai, gồm cả
quyền bá chủ mang tính ôn hòa của đạo Hồi ở châu Phi, sự bành trướng của
đạo Hồi ở phần châu Á thuộc Nga, và sự thống nhất nhanh chóng của tất cả
các quốc gia Ả rập giáp Địa Trung Hải. “Ngay khi vấn đề Israel được giải
quyết, chung tôi sẽ có nền hòa bình lâu bền và sự hòa hợp giữa các quốc gia
nội khối,” anh ta cả quyết với Cato, người được anh ta quan tâm nhất. “Và
khi đã là một dân tộc hòa hợp và hùng mạnh rồi, chúng tôi sẽ có đủ khả
năng giúp đỡ các bạn trong cuộc đấu tranh của các bạn ở Mỹ.” Anh ta nói
suốt cả tiếng đồng hồ chúng tôi đi giữa rừng cọ, và anh nhắc đi nhắc lại thơ
ca sẽ nở rộ trong những ngày tháng tươi đẹp đó như thế nào, triết học sẽ chói
sáng ra sao, song không lần nào anh ta đả động đến công bằng xã hội, hay sự
phân bố thu nhập từ dầu lửa, hay việc thành lập một ngành dân chính đáng
tin cậy. Qua các câu hỏi của Cato, tôi có thể rút ra kết luận là anh không
nhận thấy những điều bị bỏ sót này.
Vào sâu trong rừng cọ, đoàn lữ hành ít ỏi của chúng tôi dừng lại nghỉ, và
trong lúc chúng tôi đứng giữa đám cây đang uốn mình, nhóm kỹ sư bèn tổ
chức một cuộc hội thảo ngẫu hứng nhằm giải thích kế hoạch xây dựng giữa
rừng cây hùng vĩ này một khu liên hợp khách sạn, bể bơi, vọng lâu và sân
gôn: “Nó sẽ là một ốc đảo tâm hồn, bốn phía được bao bọc bởi rừng cọ dày
đặc không thể lọt qua. Từ một hướng, các bạn sẽ nhìn thấy dãy High Atlas...
