chống đỡ của bộ xương là quan trọng hơn nhiều so với hình dạng cơ thể. Các
động vật có xương sống khác nhau có nhiều kiểu chuyển động thích nghi khác
nhau với môi trường trên cạn. Ví dụ, kanguru có các cơ chi sau lớn và mạnh
tạo điều kiện chuyển động nhảy theo kiểu hoạt động của lò xo. Nhiều động vật
ở cạn cũng chuyển động theo kiểu lò xo. Chi của côn trùng, của chó và chân
của người có khả năng tích luỹ năng lượng khi đi hoặc chạy.
Sự duy trì cân bằng cơ thể là điều kiện quan trọng để chuyển động đi, chạy
nhảy. Kanguru có đuôi lớn thích nghi duy trì cân bằng cơ thể của chúng trong
các bước nhảy và tạo nên dạng kiềng ba chân với hai chân sau khi con vật ngồi
hoặc chuyển động chậm. Tương tự, các động vật bốn chân như mèo, chó hoặc
ngựa khi đi đều phải có ba chân chạm đất. Những động vật đi bằng hai chân
như người và chim khi đi thì phải có ít nhất một phần của bàn chân chạm đất.
Khi động vật chạy thì bốn chân (hoặc hai chân) có thể nâng lên khỏi mặt đất
trong thời gian rất ngắn, còn khi chạy nhanh, cần phải duy trì tư thế cơ thể
thẳng đứng khi chân chạm đất.
Trong chuyển động bò, cơ thể con vật tiếp xúc với nền đất, con vật cần chiến
thắng lực ma sát. Giun đất chuyển động bằng những cử động lượn sóng nhịp
nhàng. Rắn và trăn bò bằng cách uốn lượn toàn bộ cơ thể. Rắn và trăn nhờ sự
co cơ đặc biệt có thể dựng cơ thể lên và tung thân khỏi mặt đất.
c) Chuyển động bay
Chiến thắng trọng lực là vấn đề chủ yếu của chuyển động bay vì cánh phải
nhẹ để chiến thắng trọng lực. Hình dạng cánh là yếu tố quan trọng đối với hoạt
động bay. Động vật bay có khối lượng cơ thể nhẹ từ vài gam đối với côn trùng
đến khoảng 20kg đối với những loài chim lớn. Động vật bay có cấu tạo cơ thể
thích nghi làm giảm khối lượng cơ thể. Ví dụ, chim không có bóng đái và răng,
một buồng trứng tiêu giảm. Thân chim có dạng hình thoi thích nghi có tác
dụng giảm ma sát của không khí khi bay.
d) Năng lượng chuyển động
Năng lượng tiêu thụ cho chuyển động phụ thuộc vào dạng chuyển động,
khối lượng cơ thể và điều kiện môi trường. Động vật chạy tiêu thụ nhiều năng
lượng trên một đơn vị khoảng cách chuyển động (mét) hơn so với động vật bơi
