định sẽ vào hợp tác xã, cùng chúng ta sánh bước trên con đường xán lạn hướng đến
tương lai.
Hồng Thái Nhạc vẫn chưa chịu thôi hét lớn:
- Mặt Xanh! Lần này thành lập hợp tác xã cao cấp, anh không chịu vào, tôi sẽ bắt
anh quỳ đấy!
Ông chủ mở dây cương, dắt tôi đi ra cổng. Cái chuông dưới cổ tôi kêu leng keng
leng keng.
- Mặt Xanh! Nói đi, có vào hợp tác xã không? Hồng Thái Nhạc quát.
Đứng phía ngoài cổng, ông chủ tôi quay đầu nhìn khắp lượt mọi người, buông một
câu gọn lỏn:
- Ông quỳ lạy trước mặt tôi, tôi cũng không vào!
9
Náo Náo gặp vợ trong đêm mộng,
Dân binh bắt cá thể làm công.
Này ông, bây giờ tôi kể chuyện năm một ngàn chín trăm năm tám đây. Trong tiểu
thuyết của Mạc Ngôn, anh ta cũng đã từng kể nhiều về năm này, nhưng tất cả đều là
chuyện phịa, độ chính xác rất thấp. Chuyện tôi kể đều do chính bản thân tôi trải
nghiệm, còn chính xác hơn cả nhà viết sử nữa đấy. Năm ấy, năm đứa trẻ trong nhà Tây
Môn, trong đó có ông đều là học sinh lớp hai của trường Cộng sản chủ nghĩa Đông Bắc
Cao Mật. Chúng ta không nói chuyện luyện sắt luyện gang, chuyện những cái lò cao
mọc lên, không nói, những chuyện này chẳng có ý nghĩa gì. Chúng ta cũng chẳng kể
chuyện xóa làng, xóa thôn, xóa khu để thay bằng đại đội, trong một đêm toàn huyện
thực hiện công xã nhân dân. Những chuyện này các bạn đều biết rõ, tôi kể cũng chẳng
ích gì. Là một con lừa được một hộ cá thể nuôi dưỡng, trong năm một ngàn chín trăm
năm tám rất đặc biệt ấy, tôi đã gặp một số chuyện rất kỳ lạ. Tôi muốn kể những chuyện
ấy, cũng là chuyện ông muốn nghe phải không? Tôi quyết không nói chuyện chính trị,
nhưng có đôi chỗ động đến chuyện chính trị, xin ông tha thứ.
Đó là một đêm tháng năm trăng sáng vằng vặc. Từng làn gió ấm áp thổi băng qua
đồng ruộng mang theo hương vị của lúa mạch đang chín, mùi của lau lách bên sông,
của những cây liễu bên đụn cát, kể cả mùi của những thân cây đã bị đốn ngã... hòa
quyện thoang thoảng làm tôi vô cùng khoan khoái. Nhưng tất cả sự hấp dẫn ấy không
đủ để khiến tôi rời khỏi cái gia đình cứng đầu không chịu gia nhập hợp tác xã của ông.
