Sống thiền
110
Vì thế, cái biết bao trùm khắp cả vũ trụ này,
bao trùm tất cả những cái biết của sinh linh,
vạn vật mà trong đó cũng không loại trừ năng
lực suy tư của bạn.
Ai biết?
Chúng ta đã thấy sự khác biệt giữa hiểu và
biết, hay giữa khả năng suy tư và trực giác.
Như thế, khi ta nói “tôi hiểu” hay “cô ấy hiểu”,
vấn đề không có gì gợi nên sự thắc mắc. Nhưng
với tính chất bao trùm của cái biết thì những
phát biểu đại loại như “tôi biết”, “cô ấy biết”
dường như có gì đó không thỏa đáng.
Khi thấy được cái biết hiện diện bàng bạc
khắp trong vạn vật, thì việc giới hạn nó vào
một chủ thể rõ ràng là không hợp lý. Khi nói
“tôi biết”, chúng ta hàm ý là tâm nhận biết chứ
không phải thân thể bằng xương thịt này nhận
biết. Nhưng tâm ta chính là cái biết, không biết
thì sao gọi là tâm? Vì thế, nói “tôi biết” cũng
như nói “cái biết biết”, và điều này cũng vô lý
tương tự như ta thường nói “mưa rơi”. Mưa là
hiện tượng nước rơi trong không trung. Không
