131
Tâm và cảnh
thể hoặc một công án trừu tượng. Vấn đề là ta
phải đạt được đến trạng thái trực nhận thực tại
toàn vẹn mà không phải là những kết quả suy
diễn về nó, và do đó không còn phân biệt giữa
chủ thể với đối tượng quán niệm. Khi chủ thể
với đối tượng đã là một với nhau, làm sao còn
có sự khác nhau giữa các đối tượng?
Đập tan mọi khái niệm
Nguyên lý duyên khởi và sự sụp đổ của
những khái niệm như trong-ngoài, trên-dưới,
một-nhiều ... Tính chất tương tức (相即) và
tương nhập (相入) của vạn hữu đã cho chúng ta
thấy rằng những khái niệm ấy là sai lầm, hay
nói đúng hơn, chúng chỉ có giá trị trong phạm
vi thế giới hiện tượng, còn khi bước vào quan
sát một thực tại toàn vẹn, sinh động, không
chia cắt như vốn có, những khái niệm ấy không
còn chỗ đứng nữa.
Tuy nhiên, nếu xét kỹ hơn nữa, ta sẽ thấy
các ý niệm trong-ngoài, trên-dưới... vẫn chưa
thể hoàn toàn sụp đổ mà chỉ biến dạng đến
