Vườn mạ tháng năm góc trời trắng xóa
chỉ còn cây dừa như ngọn đuốc xanh...
Sau này tôi hỏi thầy, tại sao thầy không xin giống cây gì cho nhẹ mà
xin cây dừa giống để mang vác cho nặng? Thầy bảo: “Làng phải có bóng
mát mới thành làng. Hơn nữa thầy trồng dừa là bởi nhớ quê hương Hội An
lắm. Mỗi lần ngắm dừa đỡ nhớ quê”. Cây dừa cũng là kỷ niệm của thầy đối
với làng Thượng Luật... Sau này thầy kể, hồi ấy thầy nhớ Hội An đến mức,
có lúc trong đầu gợn lên ý nghĩ: Hay mình ăn cắp một chiếc thuyền để chèo
về quê, như khi ăn cắp thuyền chèo ra Bắc năm nào...
Học trò của thầy bây giờ đã 70, 73 tuổi cả rồi, ai cũng cháu nội cháu
ngoại cả rồi, ngồi với nhau ai cũng nhắc về thầy với một lòng ngưỡng mộ,
biết ơn sâu sắc. Ai cũng say sưa kể những kỷ niệm xúc động. Năm 2012,
gần ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, anh Ngô Tấn Ninh, anh trai tôi bảo tôi:
“Chú đưa anh đi một chuyến vô Hội An thăm thầy Hùng, kẻo thầy già rồi
mà mình cũng đã 70 rồi...”. Thế là chúng tôi đi Hội An thăm thầy Quảng
Bá Hùng...
Gặp thầy, tôi mới biết năm 1955 không phải thầy ra Bắc theo diện tập
kết thời 20 tuổi, thầy hoạt động cách mạng bí mật ở Hội An, bị địch bắt.
May nhờ có cơ sở giúp đỡ, trốn tù thoát ra được. Khi đó thầy 22 tuổi. Câu
chuyện thầy trốn tù ra Bắc cũng li kì lắm. Thầy và 7 người đồng chí trẻ
cùng trốn tù ra, bí mật chuẩn bị gạo mắm, ăn cắp một chiếc thuyền của ngư
dân ở Cửa Đại chèo ra biển khơi để ra Bắc. Chèo ra tận ngoài phao số 0 để
tránh bị địch bắt lại. Có lần sóng lớn suýt đánh chìm thuyền, anh em buộc
dây vào nhau thành một khối để có chết thì cùng chết. Lênh đênh mười
mấy ngày mới đến cửa sông Nhật Lệ, rồi tìm cách liên lạc với Ban Thống
nhất Trung ương. Thầy ra Bắc một mình, gia đình vẫn ở lại xã Cẩm Thanh,
Hội An. Vì ra Bắc theo đường vượt biển nên nhiều năm thầy bị tổ chức
nghi ngờ. May thầy được Nhà nước cho đi học trung cấp sư phạm. Để đánh
tan sự nghi kỵ, tốt nghiệp, thầy xung phong vào Quảng Bình dạy.
