rứa. Thầy giáo “thời mở cửa” bây giờ chắc không ai làm cái việc “không
công” cho học sinh như vậy đâu. Tôi ghi nhớ công ơn thầy suốt đời. Thầy
Quát hơn 87 tuổi mới mất. Thầy mất năm 2013. Nhà thầy ở bên hồ Tĩnh
Tâm, Huế. Mỗi dịp ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 hàng năm, cựu học sinh
cấp ba Lệ Thủy ở Huế vẫn tổ chức tặng quà cho các thầy dạy mình đang ở
Huế.
Học hành thời bao cấp cực nhọc, đói rách, vất vả, gian nguy thế,
nhưng cái lớp 10 của tôi năm ấy có tới bốn đứa sau này là nhà văn Việt
Nam. Đó là Lâm Thị Mỹ Dạ, Hải Kỳ (mất năm 2011), Đỗ Hoàng và tôi.
Hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Quảng Bình còn có Lê Đình Ty (mất năm
2013 vì tai nạn giao thông), Phạm Hữu Xướng, Trần Khởi...
Cuộc trường chinh ra Thủ đô
Nhận được giấy báo tôi trúng vào Đại học Thương Mại, mạ tôi mừng
lắm. Mạ vừa cười vừa khóc. Bà con họ hàng tôi cũng mừng, trưa chiều đều
có người ghé nhà chơi, chúc mừng. Có lẽ họ nghĩ tôi đi đại học, tức cái dớp
“con địa chủ” được xóa. Không mừng sao được khi đời mạ cực khổ, oan
khuất, lại có con trai là một trong những người đi đại học đầu tiên của làng,
của xã. Mừng nữa là con lại đi học Đại học Thương Mại, học ngành buôn
bán ấy dễ kiếm tiền, làm giàu. Nhưng sau này mới hay, tôi học Thương Mại
mà không biết gì về buôn bán, rồi đêm ngày lao theo chuyện thơ văn, báo
chí, không mang về cho mạ được đồng nào...
Để cho tôi đi đại học an toàn, mạ thức đêm, lụi cụi xâu kim, may hai
cái quần đùi mới, ở phía trong quần khâu hai cái túi nhỏ để đựng tiền. Mạ
bảo: “Ra phố lớn kẻ cắp như rươi, không như làng mình mô!”. Mạ nhét
ngàn đồng tiền Cụ Hồ vào trong cái túi nhỏ rồi khâu vào bên trong quần đùi
cho tôi mặc. Ngàn đồng lúc ấy đủ mua một căn nhà rường lớn. Mạ dặn khi
tắm thì lấy tiền ra, nhét vào cái quần có túi nhỏ ở trong. Còn nhỏ chưa biết
tiêu tiền tôi không mấy quan tâm lời mạ dặn, cũng chẳng lo nghĩ về chuyện
mất tiền. Có lẽ vì đang tuổi học trò, chưa biết kiếm được đồng tiền vất vả
