Nguyên Bình
Sống Trên Đá
Cổng
Vào một đêm đông giá rét, mọi người đang ủ mình trong chăn ấm, bỗng
thằng bé ngập ngừng nói với mẹ:
- Mẹ ơi, lúc tối con quên chưa khoá cổng!
Người mẹ nói với con:
- Con đã khép cổng vào chưa, hay còn mở?
- Con đã khép từ lúc chập tối rồi mẹ ạ, nhưng con quên chưa khoá. - Thằng
bé trả lời.
- Quên khoá thì thôi, không sao đâu.
Mọi người vẫn nằm yên như cũ.
Một lúc sau người mẹ nhẹ nhàng rời khỏi chăn ấm, chị với cái đèn đi ra
khoá cổng. Chị đã không yên tâm mà ngủ khi cánh cổng chưa được chốt
khoá cẩn thận.
Có lẽ từ khi con người biết làm hàng rào để ngăn cách bên này bên kia và
khi cái hàng rào ấy mang ý nghĩa bảo vệ tài sản, bảo vệ con người thì cổng
được hình thành. Cổng là khoảng trống chừa làm lối ra vào của một khu
vực đã được rào ngăn lại, thường có một bộ phận lắp vào để đóng, mở.
Nhà có hàng rào bao quanh và có cổng là kiểu xây dựng phổ thông và phổ
biến rộng khắp thế gian này. Về hình dáng, kiểu cách của cổng cũng rất đa
dạng, nhà này với nhà kia đã khác, vùng này với vùng kia còn khác xa nhau
hơn nữa...
Về phần tôi, không có tham vọng lớn lao đi xem xét hết các loại cổng... Tôi
chỉ có ý đi dạo qua mấy cái cổng ở quê tôi, của đồng bào tôi, dân tộc tôi
trên vùng cao núi đá heo hút này mà thôi.