Cuộc vượt sống có lẽ lạ lùng nhất là với những ai đi thuyền chèo vì dòng
nước nhẹ nhàng vỗ vào mũi thuyền , rồi tiếng cọc chèo kẽo kẹt đều đều. Có
tiếng súng trường xa xa và tiếng pháo vang rền trên mặt sông trải rộng. Thế
rồi đạn pháo, đạn cối và các thứ súng máy Đức gần bờ quay sang bắn vào
họ. Từng cột nước tung lên giữa dòng, té ướt người trên thuyền . Chẳng mấy
chốc đã thấy cá chết phơi bụng trắng bạc lấp loáng mặt sông. Một tàu pháo
của giang đoàn Volga trúng dạn, 20 người của sư đoàn đi trên đó thiệt mạng.
Có người ngẩn ngơ nhìn xuống nước để tránh phải nhìn sang bờ bên kia,
giống như người leo núi tránh nhìn xuống dưới. Có người thì ngược lại, nhìn
chằm chằm những tòa nhà cháy bên bờ tây, đầu đội mũ sắt bất giác thụt
xuống. Nơi họ đang dấn thân vào mang dáng dấp của địa ngục. Khi bóng
dêm xuống dày, bóng lửa nhảy nhót trên những bức tường của các tòa nhà
cao phía trên hắt bóng xuống họ trông thật kỳ dị. Tàn lửa bốc cao trong trời
đêm. Bờ sông trước mặt là “một đống lộn xộn những chiếc xe cháy tàu bè
vỡ quăn queo rải trên bờ”. Đến gần hơn, họ ngửi thấy mùi những ngôi nhà
cháy khét và mùi hôi thối của xác chết đang phân hủy dưới các đống đổ nát.
Đợt đầu quân cận vệ của Rodimtsev không lắp lưỡi lê. Họ tuột từ hai bên
mạn tàu xuống đoạn nước nông ở mép sông và lao thẳng lên bờ sông dốc
toàn cát. Ở một đoạn, quân Đức chỉ cách không quá 100 m. Không cần phải
nhắc, lính cận vệ ai cũng hiểu rằng họ càng nấn ná lâu thì càng dễ chết. May
cho họ là quân Đức không có thời gian đào hào và chuẩn bị trận địa. Một
tiểu đoàn của Trung đoàn cận vệ số 42 bên trái đã cùng quân NKVD đẩy lùi
quân Đức về lại gần nhà ga trung tâm. Trung đoàn cận vệ số 39 bên phải tấn
công vào một nhà máy lớn xây gạch đỏ (hiện nay vẫn lỗ chỗ vết đạn, được
bảo tồn làm chứng tích của những ngày đó), mà họ đã quét sạch trong một
trận đánh xáp lá cà không nương tay. Khi đợt hai sang đến nơi, trung đoàn
được tăng viện đã dấn tới tận đường tàu chạy qua dưới chân đồi Mamaev.
Sư đoàn súng trường cận vệ số 13 đã tổn thất tới 30% trong 24 giờ đầu,
nhưng bờ sông đã được giành lại. Số ít người sống sót (chỉ có 320 người
trong số 10.000 còn sống vào cuối cuộc chiến Stalingrad) thề rằng tinh thần
quyết chiến của họ là “từ Rodimtsev truyền sang”. Noi theo gương ông, họ
cũng hứa “Bên kia sông Volga không có đất cho chúng ta”.
