thưởng quan trọng khác cho sĩ quan binh lính Tập đoàn quân số 6. Nhiều
người được thưởng không nhận ra vinh dự đó có hai lưỡi.
Manstein tuy cười nhạo động cơ của Hitler nhưng vẫn biết ông cần kéo
dài cơn giãy chết của Tập đoàn quân số 6. Nó cầm cự thêm được ngày nào
thì ông có thêm ngày ấy để rút hai tập đoàn quân ở Kavkaz về lập một
phòng tuyến. Nhờ đó, Hitler với cái kiểu bóp méo logic trơ tráo của mình
giờ đây đã có thể biện luận rằng quyết định lệnh cho Paulus cầm cự là đúng
đắn.
Sự điên rồ của các sự kiện có vẻ như cũng có tính lây nhiễm. Max
Plakolb, sĩ quan Luftwaffe phụ trách điện đài ở Pitomnik ghi nhận một số lời
hô hào lạ lùng từ các chỉ huy cấp trên. Ngày 9 tháng 1, ngày tối hậu thư
Soviet được thông báo, Plakolb và nhóm của mình nhận được lệnh bay khỏi
Kessel. “Chia tay những người ở lại thật khó khăn. Ai cũng viết thư về nhà
nhờ chúng tôi gửi hộ”. Nhưng giống như hầu hết những người chạy khỏi
Kessel Stalingrad lúc đó, anh ta có cảm giác như được sinh ra lần thứ hai.
“Vậy nên 9 tháng 1 là ngày sinh thứ hai của tôi”. Tuy nhiên, người chạy
thoát lại mang nặng cảm giác tội lỗi của kẻ sống sót. “Chúng tôi không biết
thêm gì về những đồng đội ở lại nữa”.
Những người được tin cậy gửi hộ thư từ hay những thứ quan trọng cho
đồng đội, được thu xếp một chỗ trên máy bay. Tiểu đoàn trưởng chơi piano
của Sư đoàn tăng số 16 ngã bệnh nên bác sĩ Kurt Reuber nhờ anh ta mang
bức “Đức Mẹ Pháo đài” ra theo. Reuber còn kịp vẽ bức tranh cuối cùng cho
vợ khi sĩ quan chỉ huy của anh phải nán lại một hôm vì thời tiết xấu. Cùng
với bức tranh là lá thư cuối cùng của ông từ Stalingrad gửi cho vợ. Ông thấy
không việc gì phải đắm chìm trong cái thực tế họ đang đối mặt. “Hy vọng
mong manh và trần tục vẫn còn...”
Phải mất ít lâu, binh lính mới hiểu ra chuyến thư Giáng sinh đến vào ngày
22 tháng 12 có lẽ là thứ cuối cùng họ nhận được từ bên ngoài. Về sau lẻ tẻ
vẫn còn, một chuyến vào ngày 18 tháng 1, nhưng những chuyến thư thường
kỳ của Luftpost thì thực sự chấm dứt vào ngày 13 tháng 1, khi binh lính
được thông báo rằng đấy là cơ hội cuối cùng để viết thư về nhà. Nhiều người
