SỬ KÝ TƯ MÃ THIÊN - Trang 256

không xuất đầu lộ diện . Sứ giả nước Tề đến đất Lương , Tôn Tẫn mang
thân đã bị hình phạt lén gặp , thuyết phục sứ giả . Sứ giả nước Tề cho là kỳ
lạ mang trộm lên xe cùng về nước Tề . Tướng nước Tề là Điền Kỵ phục tài
, đối đãi như là khách .
Kỵ nhiều lần đua ngựa đánh cuộc nhiều tiền với các công tử nước Tề . Tôn
Tẫn thấy chân ngựa không hơn nhau lắm , ngựa có ba thứ giỏi , vừa và kém
. Do đó , Tôn Tẫn nói với Điền Kỵ :
- Ngài cứ đặt cọc thật nhiều tiền đi , tôi có thể làm cho ngài thắng .
Điền Kỵ tin theo , đặt cọc với các công tử nghìn vàng . Đến khi ra trường
đua , Tôn Tử nói :
- Nay ngài lấy con ngựa kém của ngài thi với ngựa giỏi của họ , lấy con
ngựa giỏi của ngài thi với con ngựa vừa của họ , lấy con ngựa vừa của ngài
thi với con ngựa kém của họ .
Sau khi đã đua ngựa ba lần , Điền Kỵ thua một , mà thắng hai , cuối cùng
được nghìn vàng . Vì vậy, Kỵ tiến Tôn Tử với Uy Vương. Uy Vương hỏi
về binh pháp , rồi tôn làm bậc thầy .
Sau đó, Nguỵ đánh Triệu, Triệu bị nguy cấp, cầu cứu với Tề . Tề Uy Vương
muốn phong Tôn Tẫn làm tướng . Tẫn từ tạ nói :
- Người đã bị hình phạt không thể làm tướng .
Vua bèn cho Điền Kỵ làm tướng . Tôn Tẫn làm quân sư chở ở trong xe kín,
ngồi bàn mưu kế . Điền Kỵ muốn đem quân đến Triệu , Tôn Tử nói :
- Muốn gỡ mối rối ren thì phải làm từ từ không được căng thẳng , muốn
cứu những người đang đánh nhau thì không nên xông vào đánh giùm, tránh
chỗ thực, đánh vào chỗ hư ; hình thế chống nhau , thì tức khắc gỡ được
thôi. Nay quân Lương (Nguỵ cũng có tên gọi là Lương), và quân Triệu
đánh nhau , ở ngoài binh khí nhẹ và quân lính tinh nhuệ kiệt sức, ở trong
người già người yếu mỏi mệt . Chi bằng ngài cứ đem quân đi nhanh về Đại
Lương , cắt đứt đường giao thông, đánh vào nơi trống của Nguỵ, thì Nguỵ
nhất định phải bỏ Triệu để tự cứu lấy mình. Như thế là đánh một nơi mà
giải vây cho nước Triệu, lại đồng thời làm cho quân Nguỵ kiệt quệ .
Điền Kỵ nghe theo . Quả nhiên quân Nguỵ rời bỏ Hàm Đan (Kinh đô của
Triệu), đánh nhau với quân Tề ở Quế Lăng . Điền Kỵ phá tan quân Lương .