SỬ KÝ TƯ MÃ THIÊN - Trang 311

- Sao thế
- Tề Vương không tin tôi của mình.
Từ đấy Yên Vương chuyên dùng Tử Chi, sau đó nhường ngôi cho ông ta.
Nước Yên loạn to. Tề đánh Yên, giết Khoái cùng Tử Chi.
Nước Yên lập Chiêu Vương làm vua. Tô Đại, Tô Lệ không dám về Yên,
rút cục đều về với Tề, được Tề hậu đãi. Tô Đại qua nước Ngụy. Ngụy vì
nước Yên bắt Đại. Tề sai người bảo vua Ngụy:
- Tề xin lấy đất của Tống để phong cho Kinh Dương Quân(7). Tần nhất
định sẽ không nhận. Không phải Tần không có lợi nếu giao hiếu với Tề và
nhận được đất Tống đâu; mà vì Tần không tin Tề Vương và Tô Đại. Nay
Tề với Ngụy xích mích nhau đến thế, thì Tề không dối Tần, Tần sẽ tin Tề.
Tề với Tần hợp nhau, Kinh Dương Quân có đất của Tống, đó không phải là
điều lợi cho Ngụy. Cho nên chẳng bằng nhà vua cho Tô Từ sang Đông, Tần
thế nào cũng nghi Tề và không tin Tô Tử. Tề, Tần không hòa hợp, thiên hạ
không biến đổi, và việc đánh Tề hình thành?
Ngụy bèn thả Tô Đại ra.
Đại sang Tống, Tống đãi Đại tử tế. Tề đánh Tống, Tống nguy cấp. Tô Đại
bèn đưa thư cho Yên Chiêu Vương nói:
- Đông vào hàng nước có hàng vạn cỗ xe mà phải gửi con tin ở Tề thì danh
hèn mà quyền nhẹ(8); giúp Tề đánh Tống thì nhọc dân mà tốn của. Phá
Tống mà làm hại đất Hoài Bắc to lớn và béo bở thì kẻ thù là Tề sẽ thêm
mạnh mà nước mình thì sẽ bị hại. Ba việc ấy đều làm cho nước nguy to
vậy. Vả lại bệ hạ làm điều dó là muốn để giữ tín với Tề, nhưng Tề lại càng
không tín bệ hạ, càng ghét Yên. Thế là bệ hạ mưu tính sai. Nay nước Tống
có thêm đất Hoài Bắc là nó thành một nước mạnh có vạn cỗ xe đấy; mà
nước Tề lại kiêm tính cả, thế là thêm một nước Tề vậy. Bắc Di đất vuông
bảy trăm dạm mà thêm nước Vệ, nước Lỗ thì sẽ thành một nước mạnh có
vạn cỗ xe đấy; mà nước Tề lại kiêm tính cả, thế là thêm hai nước Tề. Với
một nước Tề mạnh, Yên còn nhớn nhác không chống được; nay có ba nước
Tề ở gần Yên thì tai vạ tất lớn. Tuy nhiên người khôn ngoan thì biến họa
thành phút, chuyển bại thành thắng. Nước Tề cũng như tấm lụa trắng xấu
đem nhuộm màu tía(9) mà giá gấp mười. Việt Vương Câu Tiễn nương mình