SỬ KÝ TƯ MÃ THIÊN - Trang 320

dân giàu, nuôi binh si không thiệt đến dân chúng mà họ đã theo phục. Đánh
đổ một nước mà thiên hạ không cho là bạo; được hết lợi vùng Tây Hải mà
thiên hạ không cho là tham. Thế là ta làm một việc mà có cả danh lẫn thực,
lại còn có cái tiếng là trừ bạo, ngăn loạn nữa. Nay ta đánh Hàn tất sẽ uy bức
thiên tử, là danh không tốt, mà vị tất đã có lợi, lại mang cái tiếng bất nghĩa.
Đánh nước thiên hạ không muốn đánh, thật là nguy vậy Thần xin bày rõ tại
sao. Chu là tôn thất trong thiên hạ, Tề là nước thân thiện với Hàn. Chu tự
biết mất chín vạc,Hàn tự biết mất đất Tam Xuyên. Hai nước ấy chung sức
họp mưu, để dựa vào Tề, Triệu mà cầu hòa với Sở, Ngụy. Bệ hạ không thể
ngăn họ lấy chín vạc cho Sở, lấy đất cho Ngụy. Thần bảo nguy là thế đấy.
Không bằng đánh Thục là kế vạn toàn.
Huệ Vương nói:
- Phải, quả nhân xin nghe nhà ngươi.
Rồi đem binh đánh Thục. Đến tháng mười lấy được Thục. Bèn bình định
nước Thục, truất Thục Vương đổi hiệu làm hầu, rồi khiến Trần Trang làm
thừa tướng nước Thục.
Thục đã thuộc Tần, Tần vì thế càng giàu mạnh khinh chư hầu. Năm thứ 10
thời Tần Huệ Vương, vua Tần sai công tử Hoa cùng Trương Nghi vây Bồ
Dương, Bồ Dương phải hàng. Nghi nhân nói với Tần lại thân thiện với
Ngụy, rồi sai công tử Do làm con tin ở Ngụy.
Nghi nhân nói với Ngụy Vương:
- Tần Vương đãi Ngụy rất hậu, Ngụy không thể vô lễ được.
Ngụy nhân nộp đất Thượng Quận, đất Thiếu Dương để tạ Tần Huệ Vương.
Tần Vương bèn cho Trương Nghi làm thừa tướng, đổi tên Thiếu Dương gọi
là Hạ Dương. Nghi làm thừa tướng nước Tần được bốn năm, lập Huệ
Vương làm “vương”. Một năm sau khi Nghi làm thừa tướng, nước Tần
đánh lấy đất Thiểm, đắp ải Thượng Quận; hai năm sau Tần sai Nghi đi hội
với tướng các nước Tề, Sở tại Khiết Tang. Khi từ phương Đông trở về,
Nghi thôi không làm thừa tướng.
Nghi sang làm tướng quốc nước Ngụy, bảo Ngụy Vương: “Tần muốn Ngụy
thờ Tần trước để chư hầu bắt chước”. Ngụy Vương không chịu nghe Nghi.
Tần Vương giận, đánh lấy đất Khúc ốc, Bình Chu của Ngụy lại ngầm