Tư Mã Thiên
Sử Ký Tư Mã Thiên
Bình Nguyên Quân, Ngu Khanh liệt truyện
B
ình Nguyên Quân Triệu Thắng là công tử nước Triệu. Trong hàng công
tử, Thắng là người hiền hơn cả. Thắng thích tân khách, tân khách đến độ
mấy nghìn người. Bình Nguyên Quân làm tể tướng cho Triệu, Huệ Văn
Vương và Hiếu Thành Vương, ba lần thôi không làm tể tướng, ba lần trở lại
địa vị, được phong ở Đông Vũ Thành.
Lầu nhà Bình Nguyên Quân nhìn xuống nhà dân. Nhà dân có người què
khập khiểng ra múc nước. Mỹ nhân của Bình Nguyên Quân ở trên lầu trông
thấy thế cười rộ. Hôm sau, người què đến cửa nhà Bình Nguyên Quân, nói :
- Tôi nghe nói ngài yêu kẻ sĩ, sở dĩ kẻ sĩ không ngại xa ngàn dặm mà đến là
vì ngài biết quý kẻ sĩ mà khinh thường bọn tỳ thiếp. Tôi không may bị tàn
tật, thế mà hậu cung của ngài lại cười. Tôi xin cái đầu con người đã cười
chế nhạo tôi.
Bình Nguyên Quân cười đáp :
- Vâng.
Người què ra đi. Bình Nguyên Quân cười mà rằng :
- Thằng kia lại muốn lấy cớ một nụ cười mà đòi giết mỹ nhân của ta. Thật
là quá đáng!
Rốt cuộc, Bình Nguyên Quân không giết.
Được hơn một năm, tân khách,môn hạ, xá nhân dần dần bỏ đi quá nữa.
Bình Nguyên Quân lấy làm lạ, nói :
- Thắng đối đãi các vị chưa hề dám thất lễ. Tại sao nhiều người lại bỏ đi
như thế?
Một người môn hạ bước ra, nói :
- Vì ngài không giết mỹ nhân đã cười chế nhạo con người què kia, vì ngài
yêu sắc đẹp mà khinh thường kẻ sĩ cho nên kẻ sĩ bỏ đi đó thôi.
Bình Nguyên Quân bèn chém đầu mỹ nhân đã cười chế nhạo người què,
đoạn thân hành đến nhà người què tạ lỗi. Sau đó, các môn hạ dần dần trở
lại.
