SỬ KÝ TƯ MÃ THIÊN - Trang 383

mà lẻn ra đi. Nay kẻ sĩ nguy cấp khốn cùng chạy về với công tử, công tử lại
nói "người như thế nào", thực là con người không dễ biết, biết người cũng
không dễ vậy.
Tín Lăng Quân cả thẹn, lên xe ra ngoài đồng để đón.
Ngụy Tề nghe nói Tín Lăng Quân lúc đầu ngại tiếp kiến mình nên nổi giận
tự đâm cổ chết. Vua Triệu nghe tin lấy đầu của Tề đưa cho nước Tần. Tần
Chiêu Vương bèn cho Bình Nguyên Quân về nước Triệu (43).
4. Năm thứ 43 đời Tần Chiêu Vương (năm 264 trướcCông nguyên), quân
Tần đánh lấy đất Phần Hình của nước Hàn, nhân đó xây thành Quảng Vũ ở
trên sông Hoàng Hà. Năm năm sau, Chiêu Vương đúng kế của Ứng Hầu
tung phản gián vào mua chuộc nước Triệu. Vua Triệu vì vậy cho con Mã
Phục thay Liêm Pha làm tướng (44). Quân Tần phá tan quân Triệu ở
Trường Bình, rồi vây Hàm Đan. ít lâu sau, Vũ An Quân là Bạch Khởi có
hiềm khích với Ứng Hầu, Ứng Hầu gièm với nhà vua và giết Bạch Khởi,
sai Trịnh An Bình đánh Triệu. Trịnh An Bình bị quân Triệu vây rất gấp cho
nên đem hai vạn quân đầu hàng nước Triệu. Ứng Hầu ngồi trên chiếu cỏ
xin chịu tội. Theo pháp luật nhà Tần, người tiến cử và người được tiến cử
không tốt đều có tội như nhau, Vì vậy, Ứng Hầu đáng lý bị tội giết cả ba
họ. Vua Tần Chiêu Vương sợ phạm đến Ứng Hầu bèn ra lệnh trong nước:
“Ai dám nói đến việc Trịnh An Bình thì sẽ trị theo tội của Trịnh An Bình",
trái lại, lại thưởng cho Ứng Hầu đồ ăn hậu hơn trước, hết sức làm cho Ứng
Hầu an tâm. Hai năm sau, Vương Kê làm thái thú Hà Đông, tư thông với
chư hầu (45) bị tội giết (46), vì vậy Ứng Hầu ngày càng không vui.
Chiêu Vương ra triều thở dài, Ứng Hầu tâu :
- Thần nghe nói: vua lo thì tôi nhục, vua nhục thì tôi chết". Nay đại vương
ra triều lo lắng, thần xin hỏi thần có tội .
Chiêu Vương nói:
- Ta nghe nói kiếm sắt của nước Sở sắc mà việc ca múa lại kém. Phàm
kiếm sắt mà sắc thì quân sĩ dũng cảm, ca múa mà kém thì suy nghĩ xa. Họ
suy xa nghĩ rộng, có nhiều dũng sĩ, ta sợ nước Sở sẽ mưu lấy nước Tẩn.
Phàm vật mà không chuẩn bị sẵn thì không thể ứng phó được trong lúc bất
ngờ. Nay Vũ An Quân đã chết, bọn Trịnh An Bình làm phản, trong nước