SỬ KÝ TƯ MÃ THIÊN - Trang 451

vua Yên là Hỷ. Sang năm sau, Tần lấy tất cả thiên hạ xưng hiệu là hoàng
đế.
Tần bèn lùng bắt bạn bè của thái tử Đan và Kinh Kha.Họ đều bỏ trốn. Cao
Tiệm Ly đổi họ tên làm thuê cho người ta, nương náu ở huyện Tống Tử.
Được ít lâu, làm việc khó nhọc, nghe ở trên thềm có khách chơi đàn trúc,
bàng hoàng không sao bỏ đi được. Thường nói: người này gảy khá, người
kia gảy kém. Bọn đầy tớ nói với chủ: .
- Người làm thuê kia biết âm nhạc, bàn trộm người hay kẻ dở.
Chủ nhà gọi đến gảy đàn trúc, mọi người đều khen hay,cho rượu uống. Cao
Tiệm Ly nghĩ mình cứ lén lút rụt rè mãi bao giờ cho cùng, bèn trở lui, lấy
cái đàn trúc và quần áo đẹp trong hòm ra thay đổi dung mạo bước lên. Tất
cả khách ngồi ở đấy đều kinh ngạc bước xuống làm lễ, tôn làm thượng
khách bảo gảy đàn trúc và hát. Mọi người đều sa nước mắt mà bỏ về. Trong
vùng Tống Tử, các nhà lần lượt mời Cao Tiệm Ly đến làm khách. Việc đến
tai Tần Thủy Hoàng. Thủy Hoàng gọi vào chầu. Có người biết, nói:
- Đó là Cao Tiệm Ly.
Tần Thủy Hoàng tiếc chàng giỏi gảy đàn trúc, nên đặc cách tha chết, làm
cho đui cả hai con mắt của Ly. Sai gảy đàn trúc: lần nào cũng khen hay.
Dần dần vua Tần lại ngồi gần, Cao Tiệm Ly đổ chì vào ống đàn trúc, vua
lại gần hơn,Cao Tiệm Ly giơ đàn đánh Tần Thủy Hoàng. Đánh không
trúng, nhà vua bèn giết Cao Tiệm Ly, suốt đời không gần gũi người các
nước chư hầu nữa.
Lỗ Câu Tiễn sau khi nghe tin Kinh Kha đâm vua Tần,nói riêng một mình:
- Than ôi! Tiếc thay hắn không thạo về phép đánh gươm! Ta thật không biết
người quá nỗi! Xưa kia ta quá thắn, chắc hắn không cho ta là người cùng
chí(22).
6. Thái sử công nói: .
- Người đời nói đến chuyện Kinh Kha, lại khen thái tử Đan có thiên mạng
"trời mưa lúa, ngựa mọc sừng(23), như thế là quá đáng!. Lại nói Kinh Kha
đâm vua Tần bị thương, cũng đều sai. Trước đây Công Tôn Quý Công,
Đổng sinh giao du với Hạ Vô Thư biết kỹ việc đó lại nói với tôi như
thế(24)?