VI. TRIỀU ĐẠI PHÙ NAM
1) LIEOU-YE (?)-(?)
Nguồn gốc của Vương quốc Phù Nam được ghi trong quyển « Sử ký
Tư-mã-Thiên » về đoạn Sứ giả Việt Thường nhờ xe chỉ nam của ông
Châu Công đi về nước, ngang qua Phù Nam và Lâm Ấp có nói nước Phù
Nam đang có một vị Nữ vương tên SAY-LIÊU trị vì. Ông Mã-đoàn-Lâm
trong quyển « Văn hiến thông khảo » ghi rằng Phù Nam có một Nữ
vương tên DIỆP-LIỄU mạnh mẽ, còn trẻ tuổi rất giống con trai, can đảm
phi thường, nổi danh trong những cuộc chinh phạt các quốc gia láng
giềng. Người Pháp phiên âm danh từ DIỆP LIỄU là LIEOU-YE hoặc
YE-LE
và cho rằng có nghĩa là « LÁ DỪA ». Người Tàu cho là « LÁ
DƯƠNG LIỄU ».
Không ai biết được gì thêm về Triều đại này vì Lieou-Ye không biết
chữ nên không để lại di tích nào và chưa có bang giao nước Trung Hoa
nên người Tàu không nhắc trong sử của họ.
2) KAUNDINYA (?)-(?)
Sử liệu đầu tiên nói về Phù Nam là tập ký ức của K’ANG-TAI
(Khang Thái) và TCHOU-YING (Châu Ứng), hai vị Sứ giả Trung Hoa
giữa thế kỷ thứ 3 D.L. Bản chánh tập ký ức này đã mất nhưng nhiều
đoạn còn rải rác trong các Niên giám và các tập « Bách khoa toàn thư »,
hợp với một bản văn viết bằng chữ Bắc Phạn (Sanskrit) vào thế kỷ thứ 3
Dương lịch chứng minh được lịch sử của quốc gia này vào hai thế kỷ
trước.
Theo ông K’ANG-TAI (Khang Thái) thì vị Quốc vương Phù Nam
thứ nhất tên KAUNDINYA
phiên âm là HOUEN T’IEN hay HOUEN
CHEN, người Việt dịch là HỔN ĐIỀN. Nhà vua là người ngoại quốc, có
lẽ từ Ấn Độ, bán đảo Mã Lai hay về các đảo từ phía Nam, nơi đó, sử
Trung Hoa chép rằng có một vương quốc tên là KIẾU (KIAO). Ngài rất
