tàu ngầm, gửi thông tin bằng làn sóng mật cho hạm đội xâm lược, lấy cắp
vũ khí và vẽ bản đồ hướng dẫn quân Nhật sau khi đổ bộ. Chính phủ đề ra
một chương trình tập hợp tình nguyện ở nội địa nhưng không ai tiếp nhận
những kẻ nhập cư ấy. Câu trả lời của toàn quyền Idaho thật điển hình :
“Những người Nhật sống như những con chuột, sinh sản như những con
chuột, cư xử như những con chuột. Chúng tôi không muốn chứa chấp họ”.
Mùa xuân năm 1942 quân đội tập hợp 150.000 người Mỹ gốc Nhật trong
đó có 60.000 công dân sinh tại Mỹ, đưa họ vào các trại tập trung ở những
vùng đất khô cằn ở phía tây. Tòa án tối cao xác nhận điều đó được xem là
vụ vi phạm nhân quyền lớn nhất trong lịch sử nước Cộng Hòa.
Thế nhưng người ta không bao giờ phát hiện ra một hành động do thám
hoặc phạm pháp nào của người Mỹ gốc Nhật Bản. Quân đội vẫn đòi hỏi
Nisei – người ta gọi những người Nhật sinh ra ở Mỹ như vậy – ra mặt trận
khi đến tuổi nghĩa vụ. Và gia đình của họ vẫn ở các trại tập trung suốt thời
gian chiến tranh. Một nghìn hai trăn Nisei tình nguyện đi chiến đấu để
chứng tỏ lòng yêu nước; những người khác để phiên chế vào các đơn vị
không phàn nàn gì. Đoàn quân 4a42 của họ trở thành một trong những đoàn
quân được khen thưởng nhiều nhất và được tổng thống tuyên dương bốn
lần trong các mặt trận Ý và Pháp. Phương châm của đoàn quân do chính
các chiến sĩ lựa chọn là :” Hãy nhớ tới Trân Châu Cảng”. Nhưng quân đội
vẫn tách những người Nhật ấy khỏi lính chiến đấu da trắng, thực hiện việc
phân tách như đối với những người da đen thời kỳ ấy.
Nếu người Việt Nam là những người châu Âu da trắng, Roosevelt và
Truman không dễ dàng phó mặc họ cho chủ nghĩa thực dân hành hạ.
Những nhìn nhận vể chủng tộc đã điều tiết những mệnh lệnh về chiến lược.
Lời cảnh báo cao quí của Truman trong diễn văn tháng Mười năm 1945,
trong đó ông khẳng định Hoa Kỳ từ chối “công nhận một chính phủ do lực
lượng nước ngoài áp đặt cho một quốc gia” (điểm thứ 12 trong bản tuyên
bố của Wilson vốn đã kích thích Hồ Chí Minh kêu gọi ông bảo vệ chống
người Pháp) chứng tỏ chủ nghĩa phân biệt chủng tộc có tính hai mặt của
các nhân vật Hoa Kỳ không thay đổi từ thời Wilson. Lời tuyên bố của
Truman hướng về Liên Xô đã áp đặt nền thống trị các quốc gia da trắng ở
