cũng không gặp may. Ông ta trốn tránh trong lãnh sự quán Mỹ ở Huế với
một va ly đầy vàng và đô la. Lodge đưa ông ra lên một chiếc máy bay Mỹ
đi Philippines. Nhưng máy bay tạm hạ cánh ở Tân Sơn Nhất. Cẩn bị bắt
giao nộp cho các tướng ; họ đưa ông ta ra hành hình. Cao nghĩ ông ta cũng
sẽ bị giết nhưng ông chỉ bị đuổi ra khỏi quân đội.
Cuối cùng, Lodge không tiếc là Diệm không được an toàn ra nước ngoài.
Ông nó với Halberstam :” Nếu họ còn sống, người ta sẽ làm gì họ ? Bất cứ
loại phản động tồi tệ nào trên thế giới cũng sử dụng họ”.
Việc lật đổ họ Ngô Đình xẩy ra quá chậm, không cứu được vùng đồng
bằng và tránh thảm họa Vann đã lo ngại. Việt cộng tổ chức một đợt tấn
công khắp phía bắc vùng đồng bằng và trong các đồn điền cao su. Cũng có
những cuộc tập kích nặng nề vào phần nửa phía nam nhưng người ta ít để ý
hơn vì những người cộng sản Việt Nam đã nắm hầu hết đất đai ở đó. Sự
thiếu vắng tạm thời của chính quyền Sài Gòn dĩ nhiên tạo điều kiện cho
cuộc tấn công dễ dàng hơn nhưng hai việc dù sao cũng độc lập với nhau.
Thực vậy, ông Hồ Chí Minh đã bắt đầu chiến dịch này từ mười tháng trước,
ngay từ chiến thắng ấp Bắc, không lệ thuộc gì chính quyền hiện hữu ở Sài
Gòn. Mặt trân giải phóng dân tộc gọi cuộc tấn công ấy là đợt hai của
“phong trào thi đua với ấp Bắc”. Khi những tiểu đoàn mới của Việt cộng ra
quân một tuần lễ sau đó, chế độ ngụy quyền đã như một cột gỗ bị mối ăn;
một sức ép nhỏ đủ bẻ gãy nó làm hai và đận tan thành bụi.
Cuộc chiến dữ dội đột ngột nổ ra và tiếp tục không ngớt. Những đồn tiền
tiêu bị tấn công khắp nơi, không một cây số đường nào có vẻ an toàn, luôn
luôn bị những tay súng lẻ bắn tỉa và khi chạy xe, vấn đề chẳng phải có thể
vấp phải mìn hay không mà là chiếc ô tô hoặc xe jeep nào đổ.
Các đồn tiền tiêu lần lượt bị hạ. Trong tỉnh Mỹ Tho, 25 đồn bị tiêu diệt
trong một tháng, phần lớn là những đồn mạnh có từ 40 đến 50 người. Buổi
sáng, người ta có thể thấy kết quả gặt mùa ban đêm trên đồng ruộng khi
đếm những cột khói Việt cộng đốt các đồn bốt. Không thể ngủ ở chủng viện
được nữa vì súng cối gầm suốt đêm và máy bay ném bom không ngừng
theo yêu cầu vô vọng của những đồn bốt sợ hãi.