BUỔI TIỄN BIỆT
Họ đến đưa tang anh, trong ngôi nhà nguyện lợp ngói đỏ cạnh cổng
nghĩa trang. Sáu con ngựa xám buộc vào chiếc xe hòm đưa quan tài ra đến
mộ. Đội quân nhạc chờ đợi Đoàn quân danh dự của trung đoàn có lịch se từ
thời Cách mạng, xếp thành hàng trước hành lang trắng của nhà nguyện.
Binh lính bận đồng phục màu xanh nước biển viền vàng, những máu sắc
truyền thống của Hợp chủng quốc. Bộ quần áo quá nóng do thời tiết và độ
ẩm trong buổi sáng ngày thứ sáu mùa hè ở Washington nhưng lễ tang chính
thức xóa đi sự bức bối đó. John Vann, lính chiến ở Việt Nam được an táng
ở Arlington ngày 16 tháng 6 năm 1972.
Cuộc chiến tranh này kéo dài hơn bất cứ cuộc chiến nào khác trong lịch
sử Hoa Kỳ và chia rẽ người Mỹ hơn bất cứ tranh chấp nào khác kể từ cuộc
chiến tranh Nam – Bắc. Từ những trận chiến không có anh hùng ấy, người
ta đang chôn cất một trong những nhân vật quyến rũ nhất. Sức mạnh và nét
độc đáo trong tính cách của anh, lòng can đảm anh thể hiện trong những
thời khắc nguy ngập, hình như hội tụ những đức tính mà người Mỹ tôn
sùng. Hết lòng vì cuộc chiến, kiên lòng đến mức ám ảnh là hình tượng cố
kết của Mỹ ở Việt Nam. Anh trở thành hình mẫu, với những ảo tưởng, ý đồ,
sự kiêu căng và lòng ham muốn chiến thắng. Trong lúc những người khác
bị đánh bại, thất vọng bởi thời gian hoặc mất đi sự đánh giá mơ hồ, chống
đối chiến tranh thì anh đã kiên trì trong cuộc viễn chinh để cứu vớt cái
không cứu vãn được, tranh thủ chiến thắng trong sự nghiệp bị lên án này.
Sau mười năm chiến đấu, trước đấy một tuần lễ anh chết vào một đêm
chiếc trực thăng của anh phát nổ trong mưa và sương mù gần trên cao
nguyên Nam Việt Nam. Anh vừa ngăn chặn gần thị xã Kontum một cuộc
tấn công của quân đội Bắc Việt Nam đáng lẽ kết thúc tai hại cho quân lính
Hoa Kỳ.
Tất cả những người đến đây đưa tang anh tượng trưng cho những chia rẽ
và những vết thương cuộc chiến mang tới cho xã hội Mỹ. Đồng thời hầu
hết họ cũng bị anh lôi kéo. Một số đến vì họ đã ca ngợi và vẫn luôn chia sẻ
lý tưởng của anh; những người khác đã xa rời nhưng vẫn coi anh là một
