CIA xem công việc bình định là một hoạt động rộng lớn nhằm nhận diện
và loại bỏ cán bộ của di kích địa phương. Vann không coi trọng cảnh đàn
áp ấy và cho là không tránh khỏi được. Anh nghĩ phải kèm theo một sự
thay đổi kinh tế xã hội để tranh thủ sự hợp tác của tầng lớp nông dân nên
muốn các đội phải bổ sung thành những toán 80 người trong đó có những
nhà chuyên môn về chính quyền, về y tế, giáo dục và hiện đại hóa nông
nghiệp. Với mục tiêu ấy, dĩ nhiên phải có sự thay đổi về chương trình đào
tạo ở Vũng Tàu.
Sự mỉa mai về số phận đưa CIA tranh chấp với sĩ quan chính họ đưa vào
cầm đầu chương trình về phía Việt Nam, trung tá Trần Ngọc Châu. Ông
này đưa Vann vào đấy và trở thành người bạn Việt Nam tốt nhất của anh.
Trần Ngọc Châu là một sĩ quan rất hiếm hoi của Quân lực Cộng hòa đã
chống Pháp cùng với Việt Minh trong bốn năm. Ông thuộc một gia đình
quan lại Huế bị ngược đãi như thường xảy ra đối với giai cấp này khi hợp
tác với thực dân. Trong Thế chiến thứ hai, Châu và hai em theo Việt Minh
và Châu nhanh chóng lep lên thành chỉ huy tiểu đoàn. Nhưng ông ta có tính
quá ích kỷ, không chịu được sự hy sinh bản thân và kỷ luật tập thể của
Đảng cộng sản Việt Nam đòi hỏi ở cán bộ và quá tham vọng , không muốn
theo đuổi sự nghiệp đó nữa. Hai người em được kết nạp vào Đảng nhưng
Châu không được giải quyết. Ông ta đào ngũ, vào quân đội của Bảo Đại
dưới sự chi phối của Pháp.
Những người bạn Mỹ nhận thấy những tính tốt của Châu, không quan
tâm đến những lý do ông rời hàng ngũ cộng sản. Họ cho rằng vì những lý
do chính trị và nguyên tắc, không phải do thái độ và tính tình của ông. Đối
với Vann, Dan Ellsberg cũng như đối với Bumgardner và những người
khác, Châu thậm chí là sự mẫu mực của một người Việt Nam “tốt”. Theo
tiêu chuẩn của Sài Gòn , ông trung thực, quan tâm đến sự thăng tiến và
tiếng tăm chứ không vì tiền. Ông thực lòng muốn cải thiện cuộc sống của
nông dân cho dù hệ thống ông phục vụ không cho phép biến nguyện vọng
của ông thành hiện thực. Bốn năm ở cùng Việt Minh và với trí óc nhanh
nhạy, tinh tế cho phép ông tranh cãi về chiến tranh du kích, về công việc
bình đinh, thái độ của nhân dân nông thôn và những sai sót của xã hội Sài
