chiến điển hình của Hồng quân cho đến khi chiến tranh kết thúc. Nhắc đến
tình hình trước khi diễn ra trận Xta-lin-grát và đến những ý đồ của địch đối
với chiến cục mùa hè năm 1942, cần phải nói như sau:
Tình hình lúc bấy giờ vẫn hết sức khó khăn đối với đất nước xô-viết,
vùng Pri-ban-tích, Bê-lô-ru-xi-a, U-crai-na, Môn-đa-vi-a, các tỉnh phía Tây
và phía Nam của Liên bang Nga đang ở dưới ách chiếm đóng của bọn phát-
xít. Giặc tiếp tục phong tỏa Lê-nin-grát, giữ những lực lượng lớn cách Mát-
xcơ-va không xa. Lực lượng dự bị chiến lược của ta tích lũy một cách chật
vật đã sử dụng hết trong các trận đánh gần Mát-xcơ-va.
Mặc dầu đến khoảng mùa hè năm 1942, với những cố gắng của toàn dân
Liên Xô đã đạt được không ít kết quả trong việc phát triển nền kinh tế quốc
dân, nhưng vẫn chỉ có thể cung cấp cho quân đội được một số lượng tối
thiểu các phương tiện cần thiết để tổ chức việc đánh lại quân thù. Như trên
đã nói, tình hình lại càng trầm trọng hơn vì những thất bại trong các trận
đánh của bộ đội Liên Xô hồi mùa xuân năm 1942 ở vùng Lê-nin-grát,
Khác-côp và Crưm.
Không thể trông chờ vào sự chi viện của các nước đồng minh chống
Hít-le được. Họ vẫn trì hoãn việc mở mặt trận thứ hai ở châu Âu. Đáng lẽ
phải triển khai những hành động quân sự ở châu Âu, thì họ lại chú ý vào
các chiến trường thứ yếu rất xa nước Đức; những chiến trường đó không
thể thu hút được những lực lượng đáng kể của khối phát-xít, chúng ta hãy
nhớ lại, ở Bắc Phi vào tháng Năm năm 1942, để chống lại quân Anh, tất cả
chỉ có 8 sư đoàn I-ta-li-a và 3 sư đoàn Đức.
Thật rõ ràng là chính sách đó của các giới cầm quyền Mỹ - Anh đối với
Liên Xô đã khiến cho bộ chỉ huy Đức có thể đưa thêm lực lượng bổ sung
đáng kể để đánh Hồng quân. Vào ngày 1 tháng Năm năm 1942, trên mặt
trận Xô - Đức, quân địch có 217 sư đoàn và 21 lữ đoàn, nghĩa là gần 80%
toàn bộ lục quân của Đức và các nước đồng minh của nó, lại còn có ba
trong số năm tập đoàn không quân Đức nữa.
