Trong những ngày này, bộ tư lệnh Phương diện quân Đông - Nam đóng
ở một sở chỉ huy đã bố trí từ trước trong một đoạn đường hầm ở tả ngạn
sông Txa-ri-txa. Ủy viên Hội đồng quốc phòng Nhà nước Gh. M. Ma-len-
cốp, tư lệnh không quân A. A. Nô-vi-cốp và tôi cũng có mặt tại đây. Đại
diện Hội đồng quốc phòng Nhà nước V. A. Ma-lư-sép, thứ trưởng Bộ dân
ủy công nghiệp xe tăng A. A. Gô-rê-gli-át, bí thư thứ nhất tỉnh ủy và thành
ủy Đảng bộ Xta-lin-grát, A. X. Tsu-i-a-tlốp, Tổng cục trưởng Tổng cục xe
ô-tô thiết giáp, xe tăng thuộc Bộ dân ủy quốc phòng Liên Xô, I-a. N. Phê-
đô-ren-cô thì ở trong nhà máy sản xuất máy kéo để cùng với giám đốc nhà
máy K. A. Da-đô-rô-giơ-nưi và cán bộ tổ chức của Ban chấp hành trung
ương Đảng tại nhà máy A. M. Sa-pô-sni-côp lãnh đạo việc sửa chữa và sản
xuất xe tăng mới T-34, việc thành lập các tiểu đoàn tiêm kích và việc sơ tán
những thiết bị quý nhất của nhà máy.
Ngày 23 tháng Tám, sở chỉ huy của phương diện quân nhận được những
tin báo cáo đáng lo rằng ở phía Nam thành phố, bọn phát-xít đã thọc được
vào trận địa phòng ngự của ta và đã tiến đến ga Tin-gu-ta. Chúng tôi cùng
với bộ tư lệnh phương diện quân đề ra những biện pháp mà chúng tôi cảm
thấy có thể dùng để thủ tiêu sự uy hiếp đối với thành phố từ hành lang do
địch đã mở được ở phía Bắc trong lúc địch chưa kịp bám chân vững chắc ở
đây.
Để phòng ngự thành phố ở phía Bắc và Tây - Bắc, ta đã cấp tốc điều
đến đấy các tiểu đoàn tiêm kích của công nhân, một tiểu đoàn học viên
trường sĩ quan quân chính, những phân đội mới thành lập gấp rút từ lực
lượng dân quân, một số đơn vị độc lập binh chủng chuyên môn và hậu cần
của Phương diện quân Xta-lin-grát, tất cả những lực lượng đó gộp lại đã
cho phép nhanh chóng tổ chức một dải phòng ngự giữa sông Đôn và sông
Vôn-ga.
Trong thời gian tối 23 đến rạng ngày 24 tháng Tám, ở vùng Xa-mô-pha-
lôp-ca, dưới sự lãnh đạo của phó tư lệnh mới của Phương diện quân Xta-
