Ở THƯỢNG LƯU SÔNG ĐÔNG
Mùa đông năm 1942 - 1943, Hồng quân tiến công trên đại bộ phận mặt
trận từ Lê-nin-grất đến Cáp-ca-dơ. Trong những ngày đó, khi nhìn lại một
năm rưỡi chiến tranh mà đất nước đã trải qua và trong khi chiến đấu sâu
trong nội địa Tổ quốc, chúng ta tin tưởng chắc rằng đã vượt qua được
những khó khăn chủ yếu.
Thắng lợi ở Xta-lin-grat, mục tiêu đã rõ ràng, sự chi viện ngày càng
tăng của hậu phương, tất cả những điều đó làm cho chúng ta vô cùng hào
hứng, phấn khởi và thúc giục chúng ta xốc tới phía trước giành thắng lợi
cuối cùng. Chúng ta không còn là những người bị chiến tranh kẹp chặt giữa
những gọng kìm khắc nghiệt như hồi tháng Sáu năm 1941, và Hồng quân
cũng đã khác xưa. Nghệ thuật quân sự của Hồng quân được hoàn thiện lên,
sức chiến đấu đã mạnh thêm. Trong tiến trình chiến tranh đã xuất hiện một
đội ngũ cán bộ chỉ huy dày dạn kinh nghiệm, được tôi luyện trong chiến
đấu.
Tháng Mười năm 1942, trong các Lực lượng vũ trang Liên Xô đã hoàn
toàn áp dụng đầy đủ chế độ một người lãnh đạo. Các cán bộ chính trị cũng
trưởng thành về chất lượng, và nhiều người đã được chuyển sang giữ chức
vụ chỉ huy theo chế độ đó.
Đầu năm 1943, binh sĩ và sĩ quan trong các lực lượng lục quân, không
quân và hải quân lần đầu tiên đeo cấp hiệu tượng trưng nghĩa vụ quang vinh
của quân nhân Liên Xô đối với Tổ quốc. Cấp hiệu được áp dụng là theo đề
nghị của I. V. Xta-lin. Khi thông qua quyết định áp dụng cấp hiệu, đồng chí
đã yêu cầu tướng A. V. Khơ-ru-li-ốp, chủ nhiệm hậu cần, cho xem những
cấp hiệu của quân đội Nga trước kia. Khi xem các cấp hiệu đó, tôi nhớ Xta-
lin quay lại bảo tôi:
