SỬ TRUNG QUỐC - Trang 344

tháp hương khấn vái. Hồn nàng hiện về, người và ma quyến luyến tư thông
với nhau. Sau này được tái sinh, chàng thi đậu Trạng và hai bên kết hôn.
Truyện đã li kỳ mà lời văn như gấm, nên ảnh hưởng lớn đến thanh niên
đương thời. Tương truyền một thiếu nữ đọc rồi, đau lòng quá , đứt ruột mà
chết. Một thiếu nữ khác khi lâm chung đặn cha mẹ liệm vở tuồng đó với
nàng. Đủ biết thanh niên thời dó ủy mị tới bực nào!
Thang Hiển Tổ còn 3 tuồng nữa cũng nổi danh và lãng mạn là " Nam Kinh
Ký ", " Tử Hoa Ký " , Hàm Đan Ký ".
Chu Duy Chi trong cuốn " Trung Quốc văn nghệ tư trào sử học " ví Thang
với Shakespeare. Cả hai cùng sống một thời ( Thang : 1550 - 1617,
Shakespeare: 1564- 1616 ) đều đa tài, lãng mạn, bất chấp luật cổ điển :
Shakespeare thì phá luật tam nhất trí, còn Thang thì bất chấp cả âm luật của
tuồng: " Ý ta tới đâu, ta theo tới đó, không kể lời chê bai của mọi ngườỉ.
Đến cuối đời Minh, tuồng bắt đầu suy: nội dung kém, vừa xa quần chúng,
vừa mất tự nhiên
- Tiểu thuyết
Trong các thời đại trước, tiểu thuyết Trung Quốc chỉ mới phôi thai, qua đời
Minh nó mới phát triển đầy đủkỷ thuật cao, tưởng tượng phong phú, mô tả
khéo léo, tình tiết chi li. Bốn kì thư là Thủy Hử, Kim Bình Mai , Tam Quốc
Chí diễn nghĩa và Tây Du Ký.
Đại loại tiểu thuyết thời ấy có đặc điểm này là không biết soạn vào năm
nào không kê rõ tên tác giả. Hầu hết là những chucyện được truyền khẩu
trong dân gian. Khi kể thì mỗi người tùy tài riêng của mình thêm bớt ít
nhiều, sau đó có người yêu văn chép lại. Vì thời đó tiểu thuyết chỉ được coi
là một loại văn du hí, nên người chép thường dấu tên mà những người sau
lại tự ý sửa đổi, có khi tới 5 hay 7 lượt, làm mất hẳn bản sắc của nguyên
cảo, thành thử mỗi tiểu thuyết không còn là công trình của một cây bút nữa,
văn không đều, có đoạn hay, có đoạn kém, mà sự nghiên cứu tác giả là một
việc rất khó khăn. Hiện nay có người cho Tam Quốc Chí , Thủy Hử, Tây
Du Ký xuất hiện ở đời Nguyên, có người lại sắp nó vào đời Minh.
Thủy Hử được sắp vào loại tiểu thuyết anh hùng. Nguyên cảo có thể là của
Thị Nại Am. Tác giả tả cảnh loạn lạc, quan lại tham nhũng, triều đình bất