SỬ TRUNG QUỐC - Trang 384

đều có lợi.
Năm 1838 vua Đạo Quang họp triều thần bàn về vụ nha phiến. Họ quyết
định cho người nghiện thời hạn một năm để cai, hết thời hạn đó vẫn còn hút
thì bị xử tử. Rồi vua lại ban sắc lệnh: họp mười người làm một “bảo”, phải
khuyên răn nhau, nếu có một người hút thì chín người kia đều bị tội, người
hút, ngưới bán đều bị xử tử; quan lại biết mà không báo thì bị cách chức.
Sau cùng phái Lâm Tắc Từ - một vị quan nổi tiếng là liêm khiết – làm
khâm sai đại thần, kiêm Tiết Chế Thủy Sư ở Quảng Đông để thi hành việc
cấm tuyệt bán nha phiến.
Lâm tời Quảng Châu, sai tịch thu và hủy 3.500 tẩu thuốc phiện và trên
12.000 lạng thuốc phiện. Vợ con người nghiện mang ơn ông vô cùng.
Ông lại điều tra biết được bọn buôn lậu và số thuốc bọn thương nhân Anh
chở tới. Ông sai xây những công trình phòng thủ bờ biển, đem nhiều quân
tới đóng. Sau đó ông viết cho lãnh sự Anh một bức thư buộc nội trong ba
ngày phải trình hết số nha phiến mà thương nhân Anh tích trữ; trách bọn
con buôn đã lợi dụng lòng nhân từ của triều đình cho họ làm ăn dễ dàng để
đầu độc người Trung Hoa. Họ không tuân. Ông đem quân tới bức, họ bất
đắc dĩ phải hộp 1.300 thùng. Biết là chưa đủ số, ông bảo thương nhân các
nước tạm thời dời đi chỗ khác rồi ông đoạn tuyệt lương thực, bắt giam hết
các người làm công của Anh, mấy ngày sau lại đem binh vây thương quán
Anh. Lãnh sự Anh đành phải khuyên các thương nhân nộp toàn bộ số thuốc
phiện, hết thảy được 20 ngàn thùng, nặng tới một tấn, trị giá 5.600 vạn
đồng bạc Mễ Tây Cơ.
Lâm tự xem xét, đốt hết, đổ xuống biển, rồi báo cáo cho thương nhân các
nước biết nếu về sau thuyền buôn nào vào bến mà chở thuốc phiện thì hàng
hóa bị sung công, người bị tội chết. Các nước đều tuân theo, trừ Anh.
Rồi một vụ xảy ra. Một chiếc tàu Anh ghé Hương Cảng bọn thủy thủ lên
bờ, say rượu, gây lộn, một người Trung Hoa bị bọn chúng giết. Lâm Tắc
Từ yêu cầu người Anh giao nộp hung thủ cho ông xử tử vì “Sát nhân
thường mạng, Trung Hoa hay nước khác thì luật pháp cũng như nhau).
Lãnh sự Anh không chịu, bảo theo luật của họ. Tội rất nặng cũng chỉ phạt
20 Anh bảng và giam cầm 6 tháng thôi. Lâm tức thì ra lệnh cấm người