SỬ TRUNG QUỐC - Trang 417

nên khi tới eo biển Đối Mã (Toushima) ở giữa Triều Tiên và Nhật Bản thì
hải quân Nhật đã được Thiên hoàng kích thích: “Quốc gia cương thịnh hay
suy vong là do trận này”, nên hết thảy đều cảm tử tấn công và đại thắng:
Hạm đội Nga gồm 38 chiếc thì 35 chiếc bị Nhật đánh đắm hoặc bắt được,
quân Nga tử trận 4.000, bị cầm tù 7.000 còn phía Nhật thì chỉ tử trận 16, bị
thương 538.
Lúc đó một đoàn lục quân Nga theo đường xe lửa xuyên Sibérie qua nhưng
Nga hoàng chán nản vì vụ đại bại ở Đối Mã, lại lo lắng về nổi loạn (cách
mạng Nga năm 1905), nên không ham chiến nữa; Nhật tuy thắng nhưng lục
quân chết cũng nhiều, khi tấn công Lữ Thuận, nên yêu cầu tổng thống Mỹ
Roosevelt đứng làm trung gian để hai bên nghị hòa.
Tháng 9 năm 1905, hai bên kí hòa ước ở Pertsmouth (Mỹ) gồm 15 khoản
mà các khoản trọng yếu như sau:
- Nga nhận rằng Nhật được quyền bảo hộ nước Hàn và được tự do kinh
doanh ở đó.
- Nga nhường cho Nhật quyền tô tá ở Lữ Thuận, Đại Liên.
- Nga nhường cho Nhật những đường xe lửa cùng những tài sản phụ
thuộc ở miền từ Trương Xuân tới Lữ Thuận (tưc mien mà nga mới khai
thác từ sau hòa ước Tân Sửu (1901))
- Nga cắt cho Nhật nửa phía đảo Nam đảo Khố Liệt (Sakhaline)
- Cả hai bên đều đúng kì hạn triệt hết binh ở Đông Tam Tỉnh. Tất cả
nhưng đất nhường đó đều do Nga chiếm của Trung Hoa. Chung qui chỉ
Trung Hoa là bị thiệt thòi và chỉ Nhật là được lợi. Sau hòa ước đó, nửa sau
phía nam Đông Tam Tỉnh thuộc phạm vi của Nhật, nửa phía Bắc thuộc
phạm vi của Nga.
Nhật không được bồi thường nào cả. Tài chánh kiệt quệ, nên Nhật gấp
muốn nghị hòa, Nga đưa ra điều kiện nào, Nhật chấp nhận ngay chứ không
đòi gì thêm.
Trận hải chiến Đối Mã làm cho cả thế giới ngạc nhiên. Ảnh hưởng của nó
có phần lớn hơn ảnh hưởng củ trận hải chiến Trafalgar Anh diệt hạm đội
của Pháp và Y Pha Nho, đúng 100 năm trước, năm 1805. Để đánh dấu một
khuc quẹo trong lịch sử hiện đại.