xã hội, đặc biệt khi nghiên cứu về hành vi xã hội và kinh tế của con người.
Trong khi nhiều nhà khoa học kịch liệt phản đối việc đưa Thuyết sáng tạo
hay Thuyết thiết kế thông minh vào giảng dạy trong giờ Sinh học tại các
trường công, đồng thời điên đầu vì tình trạng giáo dục khoa học thảm hại và
số lượng ít ỏi những người chấp nhận học thuyết của Darwin (chưa đầy một
nửa dân số Mỹ tin vào sự tiến hóa của con người), hầu hết các nhà khoa học
khác – chủ yếu là các nhà khoa học xã hội – đã lên án bằng tất cảm xúc
mãnh liệt dành cho Đấng sáng tạo nhằm chống lại nỗ lực đưa tư tưởng tiến
hóa vào các lĩnh vực kinh tế, xã hội và tâm lý. Giờ đây chúng ta có thể hiểu
nguyên nhân của sự phản đối này – chính sự cân bằng trong thuyết tiến hóa
và các quan điểm cực đoan về di truyền đã dẫn đến những cuộc thanh sát
người thiểu năng trí tuệ tại Mỹ, và khiến Đức Quốc xã tạo ra Thuyết ưu
sinh - nguồn gốc của sự thảm sát người Do Thái. Do đó, các nhà khoa học
xã hội sau Thế chiến II đã phản đối mọi ý tưởng dùng quan điểm tiến hóa
để nghiên cứu hành vi con người, và chỉ tập trung đưa ra những giải thích
thiên về văn hóa-xã hội.
Tôi cũng sẽ tranh luận về học thuyết Con người kinh tế, xem con người như
những thực thể kinh tế vô cùng duy lý, có tính tư lợi và tự do ý chí luôn
sống ích kỷ, chạy theo lợi ích tối đa và biết cách đưa ra lựa chọn hiệu quả.
Khi quan điểm tiến hóa và các lý thuyết tâm lý học hiện đại được sử dụng
để nghiên cứu hành vi con người trên thị trường, chúng ta sẽ thấy học
thuyết Con người kinh tế – hòn đá tảng của kinh tế học truyền thống –
thường sai lầm và thiếu thuyết phục một cách đáng tiếc. Hóa ra, con người
là những sinh vật cực kỳ bất duy lý, và những cảm xúc sâu thẳm, vô thức
được tiến hóa cùng thời gian vĩnh hằng chi phối con người ngang bằng
(thậm chí nhiều hơn) so với những logic và lý trí hình thành trong thế giới
hiện đại.
Quan điểm thứ ba tôi không đồng tình, vốn được nhà sử học người Anh
Thomas Carlyle đưa ra 1849, xem kinh tế học như một “khoa học ảm đạm”.
Suốt một thế kỷ rưỡi sau đó, hầu hết mọi người đều nghĩ về kinh tế học như
