quan đến toàn bộ các đối tượng tham gia thí nghiệm, thể hiện bằng các màu
sắc đầy nghệ thuật để làm nổi bật các điểm khác biệt.
Poldrack, Fox cùng các cộng sự Christopher Trepel và Sabrina Tom tại
UCLA đã sử dụng công nghệ fMRI để nghiên cứu cơ sở thần kinh học của
tính ngại rủi ro trong khi các đối tượng đưa ra quyết định nhằm hạn chế rủi
ro. Trong thí nghiệm, những người tham gia có quyền chấp nhận hoặc từ
chối một cuộc chơi may rủi với xác suất được hoặc mất tiền là 50-50. Khi
cơ hội thắng tăng lên, họ nhận thấy sự tăng cường hoạt động của một số
vùng não bộ nhận tín hiệu đầu vào từ các hệ dopamine trung não hồi viền
và vỏ não giữa (dopamine là vật chất truyền dẫn thần kinh có mối quan hệ
với động cơ và tưởng thưởng). Khi nguy cơ thua tăng lên, hoạt động của
các khu vực nhạy cảm với việc tưởng thưởng lại yếu đi. Thật thú vị, dường
như cả khoản được và khoản mất đều được mã hóa bởi các vùng não bộ
giống nhau – thùy giữa trán, liên quan tới việc học hỏi và ra quyết định về
phần thưởng và hình phạt; vùng vân bụng, liên quan tới việc học hỏi, động
cơ và phần thưởng. Sự khác biệt của tính ngại rủi ro giữa các cá nhân (khi
một người ra quyết định, sự nhạy cảm với thất bại của anh ta cao gấp bao
nhiêu lần sự nhạy cảm với chiến thắng) được tính bằng số lần bộ não “tối
sầm” vì mất tiền so với số lần nó “sáng bừng” vì được tiền. Hiệu ứng này
có thể lý giải bằng sự khác biệt về hóa chất thần kinh, vốn chịu sự chi phối
của biến dị di truyền. Nghĩa là, khả năng chấp nhận rủi ro cao hay thấp của
chúng ta đều do yếu tố di truyền quyết định, và nó ảnh hưởng đến triển
vọng tài chính tốt hoặc xấu trong thực tế.
Nghiên cứu này có ý nghĩa như thế nào với việc con người thường mắc sai
lầm về tiền bạc? Tôi đặt câu hỏi này và nhiều câu khác cho Poldrack và
Fox. Trong trang phục không hề trịnh trọng của một nhà khoa học hàn lâm
bận rộn – quần kaki, áo phông cộc tay bỏ ngoài quần, cặp kính gọng đen trí
thức – Poldrack vừa mang vẻ thông tuệ của một học giả vừa toát lên sự
khiêm tốn trong từng cử chỉ. Ông sâu sắc hơn nhiều so với vẻ bề ngoài,
nhưng chỉ cần một chút khám phá, người ta sẽ cảm nhận được ngay trí tuệ
