8. Vì sao tiền không mua được
hạnh phúc?
Trong bộ phim nổi tiếng năm 1979 Breaking Away – một tác phẩm điện ảnh
dành cho tuổi vị thành niên, lấy chủ đề chính là những cuộc đua xe đạp –
cậu học sinh trung học mới tốt nghiệp Dave Stoller (do Dennis Christopher
thủ vai), sống tại thành phố Bloomington, tiểu bang Indiana đã cạo nhẵn đôi
chân và tập luyện bằng cách dùng chiếc xe đạp Colnago đuổi theo những
chiếc xe tải mười tám bánh, mơ một ngày được thi đấu với những tay đua
Italia chuyên nghiệp. Mong ước của cậu cuối cùng đã trở thành sự thật khi
đội Cinzano mà cậu thần tượng đi qua thành phố. Nhưng rồi mọi chuyện vỡ
lở: những người hùng kia đã chiến thắng cậu nhờ gian lận – một thành viên
trong đội đã ngáng chiếc bơm vào phuộc xe của Dave, làm cậu bị hất tung
lên vỉa hè. Khi làm việc tại xưởng xe cũ của cha, cậu luôn cố gắng hành xử
theo lý tưởng của tuổi trẻ, tin rằng thế giới luôn đầy ắp sự cần mẫn và chân
thật. Một lần, khi khách hàng tỏ ra không hài lòng, cậu đã trả lại tiền cho
họ. Việc này khiến cha cậu – một nhà buôn sành sỏi – bất tỉnh vì lên cơn
đau tim. Khi tỉnh lại và được hỏi có vui vì còn sống không, ông Stoller (do
Paul Dooley thủ vai) trả lời đầy mỉa mai: “Không, tôi chẳng thấy vui vì tôi
còn sống mà thấy vui vì tôi chưa chết! Khác nhau đấy chứ!”
Về mặt lý trí, “sống” và “không chết” không có gì khác biệt; song về mặt
cảm xúc thì có – và khoa học ngày nay đã chỉ rõ sự khác biệt đó là gì. Cách
nhìn nhận chủ quan về một vấn đề, nhất là cách hình thành những lựa chọn
(may mắn vì còn sống hay may mắn vì không chết) thực tế có ảnh hưởng
đến thế giới quan của chúng ta, và đặc biệt là cách chúng ta quan niệm về
hạnh phúc.
