đúng như H.L. Mencken từng nói: “Một người đàn ông giàu có khi mỗi
năm kiếm được nhiều hơn anh em đồng hao của mình 100 đô-la.”
Nghiên cứu này được hai nhà kinh tế học Sara Solnick và David Hemenway
tiến hành thông qua cuộc điều tra trên 257 sinh viên, cán bộ, nhân viên
Trường Y tế Cộng đồng, Đại học Harvard. Họ phát hiện thêm bằng chứng
về bản chất chủ quan và tương đối của hạnh phúc. Thí dụ, khi được hỏi họ
thích là người đẹp nhất trong một cộng đồng không có ai đặc biệt hấp dẫn
hay thích là một trong số hàng chục người cực kỳ “nóng bỏng” ở một cộng
đồng khác, những người tham gia cuộc điều tra trả lời họ thích có thứ hạng
cao tương đối dù điều đó đồng nghĩa với việc bản thân họ kém hấp dẫn hơn.
Tương tự, đa số mọi người lựa chọn giá trị tương đối khi được hỏi họ muốn
có trình độ học vấn tuyệt đối ở mức cao hay thích có học vấn thấp hơn
nhưng vẫn cao hơn người khác; họ muốn con mình thông minh tuyệt đỉnh
trong một biển trẻ em thông minh, hay chỉ cần sáng dạ vừa phải bên cạnh
một đám bạn bè tối dạ. Khi xem xét một mẫu lớn và có tính đại diện hơn
gồm 700 người được lựa chọn ngẫu nhiên thuộc độ tuổi từ 18 đến 60, các
nhà nghiên cứu tại Đại học Göteborg, Thụy Điển nhận thấy giá trị của thu
nhập và xe hơi đối với mỗi người phụ thuộc vào địa vị của họ và những thứ
người khác trong xã hội có, trong khi đó thời gian giải trí và an toàn giao
thông là những tiêu chí có tính tuyệt đối hơn và ít phụ thuộc vào địa vị hơn.
Sự giàu có thậm chí còn phụ thuộc tương đối vào bản thân bạn và những gì
bạn đang có. Trong một nghiên cứu khác, những người tham gia được hỏi
“Mức thu nhập sau thuế của gia đình bạn bằng bao nhiêu là rất ít, ít, chưa
đủ, đủ, nhiều và rất nhiều?” Kết quả cho thấy mối tương quan giữa thu nhập
và mức thu nhập được cho là cần thiết – những người giàu nhất cho rằng họ
cần nhiều tiền hơn người nghèo, nên muốn mức 40 xu trên một đô-la. Nghĩa
là thu nhập thực tế cứ tăng lên một đô-la, “thu nhập cần thiết” sẽ tăng lên 40
xu. Vì thế, dù việc được tăng lương năm nay khiến bạn vui mừng tức thì,
nhưng đến năm sau bạn sẽ có một tiêu chuẩn thu nhập mới cao hơn hiện tại
40% nhằm đạt được mức độ thỏa dụng như hiện tại. Điều này thật khiến
