Thực chất, khi một con vật tuyên bố vùng lãnh thổ, những kẻ xâm phạm
tiềm ẩn sẽ tốn nhiều sức lực hơn và gặp rủi ro thương vong khi cố gắng
chiếm đoạt nó thành tài sản riêng. Đây chính là hiệu ứng thoái lui, theo đó
chúng ta thường cố gắng chiến đấu bảo vệ những thứ thuộc về mình hơn là
cố gắng chiếm đoạt những thứ thuộc về người khác. Thí dụ, một con chó sẽ
ra sức bảo vệ khúc xương của nó khỏi kẻ ăn tranh hơn là bỏ trốn với khúc
xương của con chó khác. Hiệu ứng thoái lui với quyền sở hữu tài sản có
mối quan hệ trực tiếp và rõ ràng với tính ngại tổn thất, vì động lực tránh tổn
thất của chúng ta cao gấp đôi động lực tìm kiếm niềm vui giành được tài
sản. Sự tiến hóa đã buộc chúng ta quan tâm đến những thứ đã có nhiều hơn
những thứ có thể có, và cảm xúc đạo đức này củng cố cho khái niệm quyền
tư hữu.
Trong lịch sử nhân loại, khi những người săn bắt-hái lượm trở thành người
tiêu dùng-thương nhân, các mối ràng buộc cá nhân bằng tình bạn cần được
thay thế bằng các mạng lưới lòng tin chính thức hơn thông qua các thể chế
xã hội có chức năng phát triển và thực thi luật pháp.
Vấn đề trở nên rõ ràng khi bạn suy nghĩ về sự quá độ này: khi dân số của
các cộng đồng tăng lên, các quy tắc đảm bảo cho các thành viên sống hòa
hợp sẽ không đơn thuần tăng lên theo một đường thẳng, theo sát sự gia tăng
dân số. Hai người trong tương tác sẽ tạo nên mối quan hệ hai bên, ba người
sẽ tạo nên mối quan hệ ba bên – sự mở rộng từ hai bên thành ba bên không
chỉ cần thêm một quy tắc mà rất nhiều quy tắc mới. Khi thêm một biến số
vào phương trình xã hội, số quy tắc cần thiết để đảm bảo sự đồng thuận xã
hội và giải quyết xung đột sẽ tăng theo cấp số nhân. Sự gia tăng theo cấp số
nhân về nguy cơ mẫu thuẫn có thể suy ra từ việc có thêm nhiều người thực
hiện những công việc có nguy cơ xung đột với nhu cầu và ước muốn của
người khác. Từ các nghiên cứu về đời sống săn bắt-hái lượm tại Papua New
Guinea, nhà sinh học tiến hóa Jared Diamond thuộc Viện Đại học
California-Los Angeles đã chỉ rõ điều gì xảy ra khi dân số của một nhóm
săn-bắt hái lượm nhỏ tăng lên. Trong một nhóm gồm 20 người sẽ có 190
