còn có mục đích sử dụng khác ngoài việc thực hiện động tác bay khí động
học. Một trong số những mục đích đó là điều chỉnh thân nhiệt. Qua nghiên
cứu các hóa thạch cổ, người ta thấy những chiếc lông vũ đầu tiên có dạng
lông mao, tương tự lớp lông phủ cách nhiệt ở các con chim mới nở ngày
nay. Loài chim hiện đại có nguồn gốc tiến hóa từ loài khủng long hai chân
therapod, cánh và lông vũ có thể đã tiến hóa với mục đích điều hòa thân
nhiệt – ép sát vào cơ thể để giữ nhiệt, xòe ra để hạ nhiệt. Song, sự thích
nghi ban đầu của cánh và lông vũ có thể còn nhằm giúp loài chim chạy dễ
dàng hơn. Điều này đã được lưu ý khi người ta phát hiện ra nhiều loài chim
hiện đại vỗ cánh để giữ lực kéo khi chạy ngược những bề mặt rất dốc, thậm
chí dựng đứng 90 độ. Một nguyên nhân khác giải thích cho việc hình thành
những đôi cánh sơ khai của loài khủng long hai chân là mục đích cầm nắm.
Hóa thạch chuyển giao nổi tiếng nhất trong lịch sử tiến hóa, Dực chỉ long –
thằn lằn cánh ngón Archaeopteryx, có đôi cánh đủ rộng để đỡ cơ thể, những
chiếc lông vũ bất đối xứng có khả năng nâng bổng và đôi vai đủ linh hoạt
giúp đập cánh khi bay. Tuy nhiên, Archaeopteryx vẫn mang nhiều đặc điểm
của loài khủng long, nhất là bàn tay có thể cầm nắm, có lẽ ban đầu “đôi
cánh” hình thành để thích nghi với việc này và về sau mới để bay. Trong
quá trình tiến hóa sinh học, các cấu trúc có thể thích nghi với một chức
năng và sau đó tiến hóa để đảm nhận thêm các chức năng khác hoặc có thể
đảm nhận nhiều chức năng cùng một lúc.
Thích nghi và thích nghi từ trước là hiện tượng phổ biến trong tự nhiên và
xã hội. Trong bài luận “Biến lốp xe thành dép”, Gould đã chỉ ra cách thức
những người sống tại các nước thuộc thế giới thứ ba (do nhu cầu kinh tế)
bắt buộc phải chuyển đổi tính năng của các sản phẩm công nghệ ban đầu
được làm ra với mục đích khác (bạn thậm chí có thể lên mạng và tải về
đoạn clip hướng dẫn biến chiếc lốp xe thành đôi dép lốp). Trong lĩnh vực
công nghệ phục vụ môn thể thao đua xe đạp, các thay đổi đối với bàn đạp,
mũ bảo hiểm, găng tay và yên xe chính là những ví dụ minh họa cho sự
thích nghi và thích nghi từ trước. Ví dụ, bàn đạp không xỏ ngón ban đầu
được Look, một hãng sản xuất ván trượt tuyết của Pháp tung ra thị trường.