409
nó không phải vậy. Tập nhìn sự việc theo cách này, liên
tục suy nghĩ theo cách này. Và rồi chúng ta sẽ nhìn thấy
sự thật bên trong những thứ không thật, nhìn thấy sự
chắc chắn bên trong những thứ không chắc chắn.
Tôi vừa giải thích phương pháp để hiểu sự khổ,
nguyên nhân của sự khổ, sự dứt khổ và con đường dẫn
đến sự chấm dứt khổ đau. Khi biết sự khổ, bạn nên vứt
nó đi. Biết nguyên nhân của sự khổ, bạn cũng nên vứt
nó luôn. Tập nhìn thấy sự chấm dứt đau khổ. Nhìn thấy
sự vô thường, khổ và vô ngã, rồi sự khổ sẽ chấm dứt.
Chúng ta tu hành để làm gì? Chúng ta tu hành để
có thể xả bỏ, không phải để đạt được một thứ gì. Một
phụ nữ nói với tôi rằng bà đang đau khổ. Khi tôi hỏi bà
ta muốn điều gì, bà nói bà muốn giác ngộ. Tôi trả lời,
“Chừng nào bà còn muốn giác ngộ, bà sẽ không bao
giờ giác ngộ. Đừng muốn một thứ gì cả!”.
Khi chúng ta biết chân lý của sự khổ, chúng ta vứt
bỏ sự khổ. Khi chúng ta biết nguyên nhân của sự khổ,
chúng ta sẽ không tạo ra những nguyên nhân đó, mà tu
hành để mang sự khổ đến chỗ dừng nghỉ. Sự tu hành
dẫn đến sự dứt khổ là nhìn thấy rằng “đây không phải
là một tự ngã, đây không phải là 'tôi' hay 'của tôi”.
Nhìn thấy như thế có thể khiến cho khổ đau chấm dứt,
như khi chúng ta đạt đến mục tiêu của mình và dừng
lại. Đó là sự chấm dứt. Đó là đến gần Niết Bàn. Nói
cách khác, tới là khổ, lui là khổ, và dừng là khổ. Không
tới, không lui, và không dừng. Khi điều đó xảy ra, có
thứ gì còn lại không? Thân và tâm chấm dứt ở đây. Đây
là sự chấm dứt đau khổ. Khó hiểu lắm, phải không?
Nhưng nếu chuyên cần và kiên trì thực tập lời dạy này,
