Chương 2: Tình cảm và đạo đức của đám đông
Sau khi đã giới thiệu chung về những đặc tính tiêu biểu của đám đông,
bây giờ chúng ta sẽ đi vào xem xét từng tính chất cụ thể.
Nhiều tính chất đặc biệt của đám đông như, tính bốc đồng (impulsivité),
tính dễ bị kích thích (irritabilité), không thể tư duy một cách lôgic, thiếu khả
năng phán quyết và đầu óc suy luận, tính thái quá của tình cảm (exagération
des sentiments) và nhiều thứ khác nữa, là những biểu hiện của một thể chất
đang ở giai đoạn phát triển thấp, giống như ta quan sát thấy ở dã thú hoặc trẻ
nhỏ. Tôi chỉ lướt qua một chút về sự giống nhau này, bởi nếu trình bày kỹ nó
sẽ vượt ra khỏi khuôn khổ của quyển sách. Nó cũng không cần thiết đối với
tất cả những ai có hiểu biết tốt trong lĩnh vực tâm lý học về người nguyên
thủy và cũng không cần thiết với những ai, không biết một chút gì về lĩnh
vực đó, và thực sự không muốn tin. Bây giờ tôi sẽ lần lượt đi vào những tính
chất dễ nhận thấy ở phần lớn các đám đông.
§1. Tính bốc đồng, tính dễ thay đổi, tính dễ bị kích thích của đám đông
Khi nghiên cứu những tính chất cơ bản của đám đông, chúng tôi đã nhận
xét rằng, đám đông hầu như chủ yếu bị điều khiển bởi sự vô thức. Hành
động của họ bị điều khiển bởi hệ thần kinh thực vật nhiều hơn là bởi não bộ.
Những hành động được thực hiện xét về mặt trọn vẹn có thể là hoàn hảo,
nhưng do bởi chúng không được điều khiển bởi não bộ cho nên mỗi cá nhân
hành động tùy theo những kích thích ngẫu nhiên. Đám đông là quả bóng
chơi bởi tất cả những kích thích từ ngoài vào, sự biến đổi không ngừng của
nó đã phản ánh lên điều này. Thế cho nên đám đông chính là nô lệ của
những kích động mà nó thụ nhận. Một người độc lập cũng có thể phải chịu
cùng những tác động giống như đám đông, nhưng được bộ não của nó chỉ
cho thấy những hậu quả bất lợi nếu phục tùng những sự kích động này nên
nó đã không tuân theo. Tâm lý học giải thích điều này như sau, người độc
lập có khả năng chế ngự những cảm tính của nó, đám đông thì không có khả
năng như vậy.
Những loại thèm khát có dạng khác nhau mà đám đông tuân theo tùy vào
mức độ kích thích của nó sẽ có thể là tàn bạo, anh dũng, hèn nhát hoặc cao
