khỏe của núi tây mà đem đi đánh dẹp, hội quân thừa của Cúc Nghĩa, chỉ là
quân sợ đánh mà trốn lệnh mà thôi, cho nên dừng đại quân, chia quân càn
quét, quân này là quân đi trước của ta thôi vậy, lại ở Giới Kiều nhổ cờ phá
lũy, đấy quân đi trước chống địch thôi vậy. Mới nghe nói túc hạ khắc vàng
đeo thao đỏ, tự xưng là nguyên súy, phải càng thêm hăng hái để trả nỗi
nhục của Mạnh Minh,
cho nên chiến sĩ dẫn lĩnh, nghển cổ mà nhìn cờ
tinh, sao lại ẩn hình dấu bóng, lặng yên không động để đợi bị tiêu diệt,
cùng nhau tham tiếc? Như có chí muốn bình thiên hạ, lập công ít có trên
đời, sai khiến quân sĩ, sửa sắm quân mã,mà không đánh kẻ phản, không thu
kẻ phục, uy phong đều vỡ, lấy gì lập công? Nay kinh cũ đã lấy lại, lưới trời
vừa vá, kẻ có tội đã chết, kẻ trung liệt coi việc, vùng Hoa Hạ sửa sang,
mong ở việc hòa thân, sắp bỏ can quan, thả tán trâu ngựa, vậy mà túc hạ
còn giữ một đất cỏn con, giữ cái mái nhà giữa quân, vui lòng để lại tiếng
xấu vỡ mục, làm mất cái đức đẹp lâu dài? Hăng hái mà mưu tính như thế
không phải là kế hay vậy. Nay cởi bỏ thù hận, sửa lại kết thân. Như lời hèn
này, mong trời cao nghe được’. Toản không đáp, lại thêm phòng bị. Bảo
Quan Tĩnh nói: ‘Ngay nay thiên hạ tranh giành, rõ là không có ai giữ nhau
nhiều năm được dưới thành của ta đâu. Viên Bản Sơ muốn như ta sao’!”.
Năm Kiến An thứ tư,
Thiệu đem hết quân vây Toản. Toản sai con xin
cứu với giặc núi Hắc Sơn, lại muốn tự đem quân kị xông thẳng ra ngoài,
dựa vào núi phía tây nam, thu lấy quân của núi Hắc Sơn, quân cứng khỏe ở
Kí Châu, chặn ngang đường sau của Thiệu. Trưởng sử Quan Tĩnh khuyên
Toản nói: “Nay tướng sĩ của Tướng quân đã như đất lở vỡ vụn, những kẻ
còn chống giữ nhau được, trông lại chỉ thấy người già yêu ở đấy, cũng vì
Tướng quân là chủ thôi. Tướng quân giữ vững lâu ngày, Viên Thiệu tất phải
tự lui; sau khi tự lui, quân của bốn phương tất thu lại được. Nay nếu Tướng
quân bỏ chỗ này mà đi, quân không còn chỗ giữ thì đất Dịch nguy cấp chỉ
ngồi đợi nữa mà thôi. Tướng quân làm mất gốc rễ, lẻ loi nơi đồng cỏ, sao
thành công được”! Toại bèn thôi không ra.
Anh hùng kí viết: “Quan Tĩnh tự Sĩ Khởi, người quận Thái Nguyên. Vốn
là quan lại khắc nghiệt, nịnh nọt mà không có mưu lớn, rất được Toản tin
