QUÁCH GIA TRUYỆN
Quách Gia tự Phụng Hiếu, người huyện Dương Địch quận Dĩnh
Xuyên.
Phó Tử chép: “Gia từ thủa nhỏ đã có tầm nhìn xa. Thời Hán mạt
thiên hạ nhiễu loạn. Lúc hai mươi tuổi mai danh ẩn tích, bí mật kết giao với
những người tuấn kiệt, không giao tiếp với tục nhân, cho nên phần lớn
những người cùng thời chẳng mấy ai biết đến, chỉ có những bậc thức giả
mới biết được. Năm Gia hai mươi mốt tuổi, được vời vào phủ Tư đồ.
Khi trước, Gia đi về Bắc yết kiến Viên Thiệu, thời gian sau có nói với
mưu thần của Thiệu là Tân Bình, Quách Đồ rằng: “Bậc trí giả nên chọn
chúa mà thờ, sao cho trăm lần mưu việc là trăm lần toàn vẹn mà lại có thể
gây dựng được công danh. Viên công đồ muốn bắt chước Chu Công nhún
mình cầu kẻ sỹ, mà lại chẳng biết dụng nhân tài. Đòi hỏi nhiều nhưng lại ít
chú trọng đến cái thiết yếu, có mưu hay mà không quyết, muốn cùng chung
sức để cứu giúp đại nạn cho thiên hạ, yên định bá nghiệp, khó lắm thay!”
Rồi bỏ đi.
Trước đó, người ở Dĩnh Xuyên là Hí Chí Tài, là mưu sỹ trù hoạch mọi kế
sách dưới trướng, Thái tổ rất tin dùng, song chết sớm. Thái tổ gửi thư cho
Tuân Úc nói rằng: “Từ lúc Chí Tài chết đi, ta chẳng có ai để bàn tính mọi
việc nữa. Nhữ Nam , Dĩnh Xuyên là nơi có nhiều bậc kỳ sỹ, liệu có ai có
thể cùng bàn định những việc ấy cùng ta nhỉ?” Úc tiến cử Gia. Thái tổ cho
triệu kiến, luận bàn chuyện thiên hạ. Thái tổ nói: “Kẻ khiến ta thành đại
nghiệp, ắt hẳn là người này đây.” Khi Gia trở ra, cũng vui mừng nói: “Đúng
là chân chúa của ta vậy”. Thái tổ dâng biểu lên cho Gia làm Tư không
Quân tế tửu
.
Phó Tử chép: Thái tổ bảo Gia rằng: “Bản Sơ giữ Ký Châu nhân dân
đông đúc, Thanh Châu-Tinh Châu cũng gồm vào đó, đất rộng binh cường,
người theo giúp cũng chẳng phải là những kẻ kém cỏi. Ta muốn đánh dẹp, e
rằng binh lực chẳng thể đối địch, biết làm sao đây?” Gia thưa: “Ngày
trước Lưu Bang, Hạng Võ về quân lực chẳng thể đối địch nhau, minh công
hẳn đã biết. Hán Cao Tổ chỉ nhờ trí mưu mà thắng; Hạng Võ tuy mạnh, rút
