thế lực mạnh mẽ, tuyệt chẳng kiềm chế ham muốn phóng đãng, lười làm
việc thiện, săn tìm đồ ăn uống, không biết quan tâm đến dân tình.Khi Thế
Tổ
mới đến Hà Bắc, bọn Phùng Dị
khuyên rằng: ‘Hành vi của người
(cầm quyền) đương thời là không thể theo được.’ (Thế Tổ) bèn xét lại các
vụ án oan, tiết kiệm chi dùng, luôn tuân theo pháp độ. Bởi vậy bắc châu ca
ngợi, thanh danh vang xa khắp bốn phương. Vì thế Đặng Vũ
Dương đuổi theo; Ngô Hán
, Khấu Tuần
nghe về đức độ việc làm nên dung mưu kế quyền biến khởi sự ở Ngư
Dương, Thương Cốc, dùng kỵ binh đến đón (Thế Tổ) về Nghiễm A. Ngoài
ra xem lề lối phong thái mà hâm mộ phẩm hạnh đến mức mắc bệnh vẫn
mang theo áo quan cố đến để nương nhờ như bọn Bi Dung, Cảnh Thuần,
Lưu Thực đếm không hết được. Nhờ đó có thể từ yêú hoá mạnh, giết
Vương Lang
, nuốt Đồng Mã
, bẻ Xích Mi
vậy. Đến khi đóng tại Lạc Dương, thường muốn khinh xuất ra ngoài, xa giá
đã được đánh ra, Diêu Kỳ
can rằng: ‘Thiên hạ chưa được yên bình, thần
quả thật không chịu được thấy bệ hạ vì những việc nhỏ nhặt mà tính
chuyện ra ngoài.’ (ThếTổ) lập tức quay xe về. Đến lúc đánh Ngỗi Hiêu
,
giặc cướp ở Dĩnh Xuyên nổi dậy. Thế Tổ đã về đến Lạc Dương, chỉ sai
Khấu Tuần đến (Dĩnh Xuyên đánh dẹp). Tuần nói: ‘Dĩnh Xuyên vì bệ hạ đi
đánh giặc nơi xa, cho nên gian tặc làm phản, chưa biết bệ hạ đã về tới, sợ
không có cơ hội mà đầu hàng. Bệ Hạ tự thân đến nơi, phản tặc Dinh Xuyên
tất sẽ lập tức quy phục.’ (ThếTổ) bèn tới Dĩnh Xuyên, rốt cục như lời Tuần
nói. Cố sự không có việc gì gấp, không tham mạo muội ra thành; khi
chuyện khẩn yếu đến, không theo ham muốn tự cầu an, của bậc đế vương
có lòng mong cầu điều thiện xưa là như vậy. Truyện cũ chép: ‘Trăm họ
không tính trước bước cậy nhờ’, thành (được đại nghiệp) là vì lấy đức lớn
làm đầu mà thôi. Nay nhà Hán gặp vận khí gian nan, thiên hạ chia ba, đúng
là lúc kẻ sĩ mong mỏi chờ trông bậc anh hùng sáng suốt vậy. Bệ hạ là người
chí hiếu, để tang quá ba năm, hễ nhắc đến (tiên đé) là rơi lệ, dù chồng chất
xót thương mà không quá độ. Lại kính người hiền, dùng người tài, khiến
cho họ tận hết khả năng, đã đầy đủ lại càng thêm yên ổn. Vì thế trong nước
