Ngải quỷ quyệt men núi mà vào, theo lối phía sau, Gia Cát Chiêm bại trận,
mà Thành Đô tan lở. Nhược bằng Duy hồi quân cứu ở phía trong, tất Hội
sẽ thừa cơ tiến vào ngay. Cái thế bấy giờ là vậy, sao được toàn vẹn mọi bề?
mà trách rằng Duy lo sợ khi Miên Trúc mất chẳng dám tiến về, để giữ ngôi
chủ Thục chủ, chê như thế chẳng hợp đạo lý vậy. Hội muốn chôn sống
khanh tướng nước Nguỵ để lập đại sự, trao cho Duy nắm trọng binh, sai
làm tiền khu. Ví bằng Nguỵ tướng đều bị chết cả, việc binh trong tay Duy,
giết Hội lấy lại Thục, chẳng phải là khó vậy. Thành công nhờ ngoại lực, rồi
sau làm được việc kỳ lạ, không thể vì như vậy, mà dè bỉu rằng chẳng nên
như thế. Cũng ví như Điền Đan đã lập kế, việc không hẹn mà cùng, làm
được vậy mà bảo rằng ngu ám hay sao!
Hội trao cho Duy 5 vạn quân, sai làm tiền khu. Tướng sỹ Nguỵ đều phẫn
nộ, giết chết Hội và Duy, vợ con cũng Duy đều bị chém cả.
Sách Thế ngữ chép: Khi Duy chết, quân sỹ mổ bụng Duy ra, thấy quả
Khước Chính làm bài trứ luận bàn về Duy rằng: “Khương Bá Ước nắm
quyền cao ngôi trọng, đối xử với công bằng với quần thần, nhà cửa sơ sài,
gia tư chẳng có gì dư giả, vợ lẽ hầu thiếp thiếu cả áo lót mình, hậu đình
tịnh không nghe tiếng nhạc, y phục tự may vá lấy, xe ngựa chỉ đủ dùng, đồ
ăn thức uống đều giản dị, không xa hoa cũng chẳng ước lệ, chi dụng trong
mức cấp phát ở cửa quan, cũng chỉ đủ dùng; xét từ những lẽ ấy, thấy chẳng
phải bậc tham lam ô trọc, lại còn biết tự kiềm chế bản thân, ngay thẳng đến
như thế là đủ, chẳng thể mong cầu nhiều hơn được nữa. Phàm con người ta
khi đàm luận, thường khen kẻ thành chê kẻ bại, phù kẻ trên dìm kẻ dưới,
đều xem việc Khương Duy đầu hàng là không đúng, khiến thân chết mà
tông tộc bị diệt sạch, lấy sự ấy để chê bai dè bỉu, là chẳng biết toan tính
liệu lường, vậy thì những điều khen chê khác ở kinh Xuân Thu có nghĩa lý
chăng. Mà Khương Duy còn ham học không biết mệt mỏi, thanh bạch giản
dị, quả là nghi biểu một thời vậy.”
Tôn Thịnh viết: Họ Khích luận như vậy thật lạ lùng sao! Làm kẻ sỹ dẫu
có trăm lối, nên nghiệp cũng có vạn đường, lấy trung nghĩa hiếu tiết để làm
