Rénine lại tiếp tục quan sát. Ông nghiên cứu từng lỗ châu mai một. Có
một lỗ châu mai, hay đúng hơn là vị trí của nó đặc biệt làm ông chú ý.
Ở giữa lớp thạch cao dùng để bịt lỗ, có một lỗ trống chứa đầy đất và
trên đó cây đã mọc lên.
Ông ta nhổ các cây ấy lên và vứt đất ấy đi thì lộ ra một lỗ có đường
kính hai mươi centimét xuyên qua bức tường. Cúi người xuống, Rénine
nhận thấy có một vết nứt, hẹp và sâu, hướng con mắt nhìn qua đỉnh núi
mọc đầy cây và dọc theo vết đứt của đồi, đến tận cái tháp có cây thường
xuân.
Ở cuối đường ống dẫn ấy, trong một loại rãnh giống rãnh nước, ống
nhòm đã có tác dụng của nó và chính xác đến mức mà không thể làm nó
động đậy, dù ít đến mấy, về phía phải cũng như phía trái...
Rénine đã lau phần ngoài cửa kính và giữ cẩn thận để không làm xáo
trộn đường ngắm. Ông ta áp con mắt mình vào đầu nhỏ của nó.
Ông chăm chú và lặng lẽ ba mươi hoặc bốn mươi giây đồng hồ. Sau
đó ông đứng dậy với một giọng biến đổi:
- Thật kinh khủng... Thật kinh khủng...
- Có cái gì đấy ? - Bà lo lắng hỏii.
- Bà hãy nhìn đây...
Bà cúi xuống, nhưng với bà, hình ảnh không rõ được, cần có ống
nhòm cho bà. Hầu như ngay sau đó, bà nói trong run rẩy:
- Đó là hai bù nhìn, phải không ? Cả hai đứng trên cao đó phải không
? Nhưng vì sao ?
- Bà hãy nhìn đi - Ông ta nhắc lại - bà hãy nhìn kỹ - Dưới những cái
nón... những bộ mặt.
- Ôi ! - Bà kêu lên trong khi nói một cách yếu ớt - Kinh khủng làm sao
!
Tầm nhìn của ống nhòm qua vòng tròn chiếu sáng cho thấy một cảnh
tượng: mái bằng của một ngọn tháp bị cụt mà bức tường cao nhất ở phần xa
nhất, tạo ra một cảnh phông mà từ đó nổi lên những sóng tầm xuân. Đằng
trước, ở giữa một đám cây nhỏ, hai sinh vật, một đàn ông và một người phụ
nữ dựa vào nhau, đổ nhào lên một đống đá.
